маориф
ИҚДОМИ ШОИСТАИ РИЁЗИДОН
Аълочии маорифи ҷумҳурӣ Талбак Расу-лов понздаҳ сол аст, ки давлати пирӣ меронад. Дар ин муддат худро аз кори таълиму тарбия канор нагирифт. Шуъбаи маорифи ноҳияи Вахш маҳорати ӯро дар риштаи риёзӣ ба инобат гирифта, устодро ба такмил додани дониши омӯзгорони муассисаҳои таълимоти ноҳия ҷалб намуд. Даъватро бо ҷону дил пазируфт, аммо аз хусуси серкорӣ ва таҳияи китобе, ки беш аз сӣ сол боз болои он заҳмат мекашид, ба касе ҳарфе нагуфт. Шогирдонаш огоҳ буданд, ки устод таълифи китобашро бо номи «Ҳалли масъалаҳои математикӣ» дар ҳаҷми 600 саҳифа ба анҷом расондааст ва дар тараддуди чопи он аст.
Соли гузашта ин китоби пурарзишро Вазорати маориф ва илм ба чоп тавсия намуд.
– Ман амин будам, ки ба ин китоб таваҷҷуҳи муаллимон хеле зиёд мегардад, - мегӯяд устод Талбак Расулов, - ҳатто баъди чопи дуюм бо иловаҳои нав, ки чанде пеш ба вуқӯъ пайваст, талабгорон боз ҳам зиёдтар шуданд.
Устод Талбак Расулов дар муқаддимаи китоб оид ба таърихи пайдоиши илми риёзӣ (математика) маълумот медиҳад. Яке аз поягузорони илми ҳисоб (алгебра) ҳаммиллати бузурги мо Муҳаммад ал-Хоразмӣ, ки дар қарни даҳи мелодӣ кору зиндагӣ кардааст, ба ҳисоб меравад,-нигоштааст Т.Расулов,– дар асрҳои миёна аврупоиён ба фаъолияти илмии ин нобиғаи тоҷик таваҷҷуҳи бештар зоҳир карда, бештари осори Муҳаммад ал-Хоразмиро ба забонҳои инглисӣ, фаронсавӣ ва олмонӣ тарҷума менамоянд. Истилоҳи ҳозираи илмии байналмилалии «алгоритм» аз транскрипсияи лотинии номи олими маъруфу машҳури мо ал-Хоразмӣ - «Алгоритмус» гирифта шудааст. Дар мадрасаҳои Бухоро риёзӣ ва ҳандаса ҳам омӯхта мешуд. Аллома Аҳмади Дониш бузургтарин риёзидони қарни нуздаҳи тоҷик ба ҳисоб меравад. Ӯ тавассути дастгоҳҳои махсусе, ки такя ба илми риёзӣ ва ҳандаса офарида буд, ҷирмҳои осмониро меомӯхт, ҳаракати сайёраҳоро дар атрофи Офтоб мушаххас карда, ҳатто ҳодисаи «гирифтан»-и Моҳро дар солу моҳ ва рӯзу соати муайян дақиқ нишон медод.
Дар навиштани китоб Талбак Расулов аз адабиётҳои зиёд ва гуногуне, ки дар марказҳои илмии маълуму машҳури собиқ Иттиҳоди Шӯравӣ ба нашр расидаанд, эҷодкорона истифода карда, бо забони сода ва фаҳмо ҳалли мисол ва масъалаҳои математикиро бо дарназардошти тафаккури миллӣ ба дӯстдорони ин фан пешкаш менамояд. Омӯзгорон метавонанд аз ин китоб барои омодасозии шогирдон ба олимпиадаҳои ҷумҳуриявӣ ва байналмилалӣ ба таври васеъ истифода баранд.
Б. ҲУҶҶАТӢ
Баёни ақида (0) Санаи нашр: 27.08.2014 №: 168 Мутолиа карданд: 1674
