ҳуқуқ
20 СОЛИ ВАҲДАТ ВА ТАҲКИМИ НИЗОМИ ҲУҚУҚӢ
Агар бо эълони Истиқлолияти давлатӣ ва дар сатҳи Конститутсия эътибори олии ҳуқуқӣ пайдо намудани бунёди давлати демократӣ ва ҳуқуқбунёд дар кишвари мо ҳуқуқ ва қонун мазмуну муқаррароти нав пайдо карда, ба ҷузъи муҳими муносибатҳои ҷамъиятӣ дар низоми нави давлатдорӣ ва шароити хоси соҳибихтиёриву истиқлолият табдил ёфта бошанд, бо расидани ваҳдати миллӣ дар ҷумҳурӣ муҳити созгори татбиқи меъёрҳои қонун ва ҳифзу риояи ҳуқуқҳои инсон шакл гирифтанд.
Расидан ба ваҳдати миллӣ, дар маҷмӯъ ҳамаи самтҳои ҳаёти давлатӣ ва ҷамъиятиро ба марҳалаи созандагӣ ва эҳёву рушди устувор ворид намуд. Агар ба таъсири ин падидаи хушбинкунанда ба низоми ҳуқуқӣ ва фазои қонунии мамлакатамон нигоҳ кунем, дар ин самт низ ҳанӯз соли 1997 аввалин қадамҳои мақсаднок гузошта шуданд. Зеро роҳбарияти олии кишвар амиқ дарк намуда буданд, ки устувории пояҳои ваҳдати миллӣ, пеш аз ҳама, ба неруи шаҳрвандони аз нигоҳи ҳуқуқӣ соҳибмаърифат ва низоми қонунии танзимкунандаи муносибатҳои ҷамъиятӣ дар марҳалаи нави таърихӣ вобастагии зиёд дорад.
Ҳамин тавр, 22 августи соли 1997 таҳти рақами 383 Қарори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи баъзе чораҳои беҳтар намудани тарбияи ҳуқуқии шаҳрвандон ва кори ҳуқуқӣ» ба тасвиб расид, ки асоси ташкилӣ-ҳуқуқии маҷмӯи чорабиниҳои хусусияти омӯзишӣ - таблиғотидоштаро фароҳам овард. Ҳамчун идомаи мантиқии ин иқдом дар шароити торафт тақвият ёфтани асос ва бунёди ваҳдати миллӣ солҳои минбаъда баланд бардоштани сатҳи донишҳои ҳуқуқии аҳолиро давлати Тоҷикистон ҳамчун заминаи мустаҳками таъмини рушди миллӣ ва таҳкими пояҳои давлатдории навин қарор дода, дар ин бахш чандин фармону барномаҳоро ба тасвиб расонд, ки ҳадафу моҳияти аслии онҳоро баланд бардоштани маърифати ҳуқуқии шаҳрвандон ва парвариши ҳисси эҳтиром нисбат ба волоияти қонун дар бар мегирифт.
Агар таърихи мавҷудияти судҳоро дар Тоҷикистони соҳибистиқлол ба ду марҳала - то эълони ваҳдати миллӣ ва даврони баъд аз расидан ба ваҳдат тақсимбандӣ намоем, бармало равшан мегардад, ки маҳз пас аз имзои Созишномаи умумии истиқрори сулҳ ва ризоияти миллӣ дар ҳаёти судҳои кишвар тағйироту пешрафтҳои зиёд рӯй доданд. Агар қабули Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соли 1994 саҳифаи наверо дар таърихи мақомоти судии кишвар боз намуда бошад, дар доираи ислоҳоти конститутсионӣ 26 сентябри соли 1999, яъне зимни татбиқи талаботи Созишномаи умумии истиқрори сулҳ ва ризоияти миллӣ дар натиҷаи раъйпурсии умумихалқӣ ба Конститутсия тағйиру иловаҳо ворид гардиданд, ки барои ҳокимияти судиро аз тобеияти ҳокимияти иҷроия баровардан асоси қонунӣ гузоштанд. Ислоҳоти баъдинаи конститутсионӣ, ки бо мақсади заминасозии ҳуқуқии раванди сифатан нави рушд ва мукаммалгардонии низоми қонунгузории миллӣ анҷом пазируфт, мақом ва эътибори низоми мақомоти судии кишварро боз ҳам таҳкиму тақвият бахшид, ки бевосита самараи ваҳдату ризоияти ҳамагонӣ ба ҳисоб меравад.
Ба шарофати Истиқлолияти давлатӣ ва баракати ваҳдати миллист, ки имрӯз суд дар Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳамчун кафолати ҳимояи ҳуқуқу озодиҳои инсон ва шаҳрванд амал карда, дар раванди ҳифзи ҳуқуқҳои шахс ҷойгоҳ ва мақоми марказиро дорост. Мустақилона, босалоҳият ва бидуни дахолати мақомоти дигар фаъолият намудани низоми судии Тоҷикистон имкон фароҳам овард, ки адолати судӣ ба маънии томаш таъмин гардида, сатҳу сифати ҳифзи ҳуқуқи шахсият баланд бардошта шавад, ки чунин воқеият дар таърихи пойдории мақомоти судии кишвар падидаи муҳим ба ҳисоб меравад.
Ҷараёни дигаргунсозиҳо ва тағйироти мусбате, ки дар давоми 20 соли пойдории ваҳдати миллӣ дар самти таҳкими асосҳои ҳокимияти давлатӣ, афзудани қобилияти истеҳсолӣ ва рақобатпазирии иқтисоди миллӣ, муҳайё намудани зиндагии шарофатмандонаи иҷтимоии аҳолӣ ва баланд бардоштани эътибори байналмилалии Тоҷикистон бо такя ба низоми қонунманди ҳуқуқӣ ташаккул ёфт, аз нигоҳи қазовати таърих зуҳуроти барҷаста ва арзишманд мебошад.
Баёни ақида (0) Санаи нашр: 10.04.2017 №: 73 Мутолиа карданд: 1069
