ҳуқуқ
ТАҲЛИЛҲО ШАҲОДАТ МЕДИҲАНД...
Ҳимояи ҳуқуқ, таъмини бехатарии саломатии истеъмолкунандагону назорати сифати маҳсулоти фурӯхташавандаро Конститутсия ва қонунҳои кишвар кафолат медиҳанд. Барои барқарорнамоии адолат байни фурӯшанда ва харидор сохторҳои алоҳида кадом корҳои мушаххасро анҷом медиҳанд?
Ҷиҳати равшантар намудани ин масъала хабарнигори рӯзнома ба кормандони Хадамоти зиддиинҳисории назди Ҳукумати ҷумҳурӣ муроҷиат кард. Насим Бозоров, сармутахассиси раёсати ҳифзи ҳуқуқи истеъмолкунандагон ва назорати фаъолияти рекламавӣ:
- Ҷиҳати таъмини ҳуқуқи истеъмолкунандагон дар мамлакат Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи ҳимояи ҳуқуқи истеъмолкунандагон» амал менамояд. Мутаассифона, истеъмолкунандагон аз он ҳуқуқҳое, ки дар ин қонун дарҷ гардидаанд, ба пуррагӣ огоҳ нестанд. Бо назардошти ҳолатҳои воқеӣ гуфтан мумкин аст, истеъмолкунандае, ки маърифати ҳуқуқии матлуботӣ дорад, истеҳсолкунандаро водор месозад, ки мавриди фурӯши мол (кору хизматрасонӣ) бовиҷдонона рафтор намояд. Вобаста ба вайрон гардидани ҳуқуқҳои истеъмолӣ аз ҷониби истеъмолкунандагон ҳангоми хариди мол (кор, хизматрасонӣ) ба хадамот муроҷиатҳои хаттӣ ва шифоҳӣ ба таври доимӣ ворид мешаванд. Муҳтавои арзу муроҷиатҳо асосан иҷро накардани уҳдадориҳо ҳангоми хизматрасониҳои сайёҳӣ, коммуналӣ, арзиши ҳаққи иҷорапулии хобгоҳ, паст будани сатҳи хизматрасонӣ дар бахши хӯроки умум, фурӯши чаканаи мол, гузаштани муҳлати истеъмолии мол, ба иштибоҳ овардани истеъмолкунандагон оид ба эълон доштани аксия ва тахфифҳо, муайян намудани нархи чиптаҳо дар ширкатҳои ҳавопаймоии ватанӣ, баланд рафтани нархи доруворӣ, хизматрасонии ширкатҳои алоқаи мобилӣ ва нақлиёти мусофиркаш иборат мебошанд.
Мутаассифона, таҳлилҳо аз он шаҳодат медиҳанд, ки дар бозори истеъмолӣ талаботи қарорҳои дахлдори соҳавӣ аз ҷониби субъектҳои хоҷагидор – фурӯшанда, иҷрокунандаи кор ва хизматрасониҳо ба таври лозимӣ риоя намешавад. Аз ҷумла, ҳангоми хизматрасониҳои коммуналӣ, мусофирбарӣ, хӯроки умумӣ, маишӣ, тибби пулакӣ, инчунин, ба истеъмолкунандагон пешниҳод нагардидани маълумот дар бораи мол (кор, хизматрасонӣ) оид ба сертификати мутобиқат, нишони мол, патент, хусусиятҳои истеъмолӣ, нарх, муҳлати кафолат, қоидаву шартҳои истифодаи самаранок ва бехатари мол (кор, хизматрасонӣ), ҳуҷҷатҳои техникии мол ба забони давлатӣ ба мушоҳида намерасанд. Тибқи талаботи қонунгузории соҳа, истеъмолкунанда ҳуқуқ дорад талаб намояд ва истеҳсолкунанда (иҷрокунанда, фурӯшанда) уҳдадор аст сари вақт ба истеъмолкунанда дар бораи мол (кор, хизматрасонӣ) маълумоти зарурию боэътимод пешниҳод намояд ва имкони интихоби дурусти онро таъмин созад.
Ғуломҷон Юнусов, мутахассиси раёсати ҳифзи ҳуқуқи истеъмолкунандагон ва назорати фаъолияти рекламавӣ:
- Барои боз ҳам бештар огаҳӣ пайдо кардани истеъмолгарон аз ҳуқуқу манфиатҳои худ дар мавриди хариди мол, кор ва хизматрасонӣ ва бо ин роҳ ҳимояи ҳуқуқи истеъмолкунандагон дар назди мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ сохторҳои дахлдор ташкил карда шуданд.
Айни замон, дар шаҳру ноҳияҳои ҷумҳурӣ маркази машваратӣ фаъолият мебарад.
Дар бораи ҳуқуқҳои худ ҷиҳати иваз намудани маҳсулоти ғайриозуқаворӣ ҳар нафар бояд огаҳӣ дошта бошад. Мол дар ҳолате иваз карда мешавад, ки нуқсон дошта бошад, рангаш ба харидор писанд наояд, андозааш калон ё хурд бошад. Гуфтан ба маврид аст, ки мутобиқи қарори Ҳукумати мамлакат молҳои харидашудаи аз нигоҳи техникӣ мураккаб ҳангоми ошкор шудани камбудиҳои назаррас бо талаби истеъмолкунанда иваз карда мешаванд. Инчунин, номгӯйи зиёди молҳое мавҷуданд, ки баъди харидан баргардонда ва иваз карда намешаванд. Бо номгӯйи ин молу маҳсулот харидорон метавонанд аз сомонаи хадамот (ams.tj), шинос шаванд.
Ш. ҚУРБОН, «Ҷумҳурият»
Баёни ақида (0) Санаи нашр: 14.04.2017 №: 77 Мутолиа карданд: 1194
