энергетика
МАНБАИ БУЗУРГИ ЭНЕРГЕТИКӢ ВА ОМИЛИ РУШДИ УСТУВОР
Об дар баробари маводи муҳими истеъмолӣ будан манбаи бузургу босамари энергетикист. Истифодаи он нисбат ба усулҳои дигари истеҳсоли барқ ба табиат безарар мебошад, муҳити зистро ифлос намесозад. Раванди муносибатҳои тезу тунди кишварҳои ҷаҳон дар бахши энергетикаи обӣ афзалияти истифодаи манбаъҳои обиро рӯшан месозад. Захираҳои азими гидроэнергетикие, ки ҳоло бо талошҳои Сарвари давлат Эмомалӣ Раҳмон баҳрагирӣ мешаванд, дар оянда рушди соҳаҳои муҳими ҳаёти ҷомеа ва ояндаи дурахшони Ҷумҳурии Тоҷикистонро таъмин хоҳанд кард.
Манбаи асосии обҳои кишварро пиряхҳо ташкил медиҳанд. Шумораи онҳо дар ҷумҳурӣ қариб ба 9500 адад мерасад ва тахминан 11000 километри мураббаъро ташкил медиҳад. Пиряхҳо тақрибан 6 дарсади масоҳати умумии кишварро ишғол намуда, 550 километри мукааб захираи об доранд.
Ҷумҳурии Тоҷикистон дар ҷаҳон аз рӯи ҳаҷми умумии об ҷои 8 - ум ва аз рӯи ҳаҷми қиёсии захираҳо (ба ҳар сари аҳолӣ ва 1 километр ҳудуд) ҷои аввалро ишғол мекунад. Захираи умумии солонаи потенсиалии энергияи барқи обӣ дар ҷумҳурӣ зиёда аз 527 миллиард кВт - соатро ташкил медиҳад.
Дар шароити имрӯзаи торафт кам шудани захираи сӯзишворӣ ва афзоиши рӯзафзуни этиёҷот ба неруи барқ рушди соҳаи энергетикаи обӣ, яъне мавриди истифодаи васеъ қарор ёфтани манбаъҳои барқароршавандаи энергия беш аз пеш аҳамият пайдо кардааст. Тоҷикистон дар ин маврид аз ҳисоби истеҳсоли барқи нисбатан арзон ва аз ҷиҳати экологӣ безарар барои пешрафти иқтисодӣ имкониятҳои беназир дорад. Аз сӯи дигар, сохтмони неругоҳҳои барқи обӣ дар шароити тағйирёбии иқлим роҳи беҳтарини танзими истифода ва ҳифзи захираҳои обу энергетика мебошад. Ба воситаи бунёди неругоҳҳои барқи обӣ мо имкон пайдо мекунем, ки давлатҳои ҳамсояро бо барқ ва ҳам дар мавриди хушксоливу камобӣ бо ҳаҷми зарурии об таъмин созем.
Рушди иқтисодӣ бе иқтидори баланди энергетикӣ имконнопазир аст. Фаъолияти тамоми соҳаҳои замони муосир ба қувваи барқ вобастагии сахт дорад. Тибқи маълумоти Агентии байналмилалии энергетика, то соли 2030 талабот ба захираҳои энергетикӣ нисбат ба соли 2006 50 дарсад меафзояд.
Ҳоло қариб дар ҳамаи кишварҳо бунёди неругоҳҳои барқи обӣ вусъат ёфтааст ва аҳамияти энергетикии Даҳсолаи байналмилалии амал «Об барои рушди устувор», ки бо пешниҳоди Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон аз ҷониби Маҷмаи кулли СММ пазируфта шудааст, равшан ба назар мерасад.
Раҳмоналӣ ЧИЛАЕВ,
унвонҷӯи Донишкадаи соҳибкорӣ ва хизмат
Баёни ақида (0) Санаи нашр: 28.06.2017 №: 134-135 Мутолиа карданд: 18643
