маориф
ОЗМОИШГОҲҲОИ ТАЪЛИМӢ АЗ ОНҲО САМАРАНОК ИСТИФОДА БАРЕМ!
Дар шароити имрӯза раванди таълиму тадрисро бе истифодаи воситаҳои техникӣ ва технологияи муосир тасаввур кардан ғайриимкон аст. Зеро маҳз кори озмоишӣ, асосан, барои дар амал татбиқ намудани донишҳои назариявии донишҷӯён пешбинӣ шуда, барои рушди малакаю маҳорати касбии мутахассиси оянда замина мегузорад. Аммо таҳлилҳо нишон медиҳанд, ки ҳоло дар муассисаҳои олии касбӣ нарасидани озмоишгоҳҳои муҷаҳҳаз бо таҷҳизоти муосир аз масъалаҳои асосӣ ба ҳисоб меравад.
Дар иртибот ба ин, Фахриддин Ҳайдаров, сардори раёсати таҳсилоти олӣ ва баъдидипломии Вазорати маориф ва илм, гуфт, ки бо мақсади муайян кардани кори озмоишгоҳҳо ва иҷрои машғулиятҳои таҷрибавӣ дар муассисаҳои таҳсилоти олии касбӣ аз ҷониби Вазорати маориф ва илм ба таври доимӣ санҷиш гузаронда мешавад.
- Соли гузашта фаъолияти озмоишгоҳҳои 13 донишгоҳро мавриди санҷиш қарор додем. Маълум шуд, ки дар баъзе лабораторияҳои таълимии Донишгоҳи миллии Тоҷикистон, Донишгоҳи давлатии тиббии Тоҷикистон ба номи Абуалӣ ибни Сино, Донишгоҳи техникии Тоҷикистон ба номи академик М. Осимӣ, Донишгоҳи (славянӣ) Русияю Тоҷикистон, Донишгоҳи давлатии Бохтар ба номи Носири Хусрав корҳои озмоишӣ хуб ба роҳ монда шудаанд. Аммо фаъолияти озмоишгоҳҳои фанҳои техникӣ, технологӣ ва табиатшиносӣ қонеъкунанда нестанд. Барои гузарондани корҳои озмоишӣ аз фанҳои тахассусӣ соатҳои муайян ҷудо карда шуда бошанд ҳам, бо сабаби нарасидани асбобу таҷҳизоти санҷишӣ ва маводи масрафшаванда (реактивҳо) корҳои озмоишӣ пурра ва босифат иҷро намешаванд.
Коршиносон иброз медоранд, ки воқеан ҳам, мустаҳкамии базаи моддию техникии озмоишгоҳҳо дар тайёр кардани мутахассисони навовару ихтироъкор нақши калидӣ дорад. Зеро 50-60 дарсади дасрҳои ихтисосҳои табиатшиносӣ дар озмоишгоҳҳо мегузаранд. Мутаассифона, қисми зиёди асбобҳои лабораторияҳои химия, физика ва биология аз замони шӯравӣ боқӣ мондаву корношоям низ гаштаанд. Дар асоси шартнома мешавад ин таҷҳизоту маҳсулотро аз давлатҳои дигар дастрас намуд, аммо нарх гарон аст. Масалан, соли 2006 бо мақсади аз хориҷи кишвар ворид сохтани чунин маводу таҷҳизот дар назди Академияи илмҳо Маркази ҷумҳуриявии таъминоти соҳаҳои илм бо таҷҳизоти техникӣ, маводи кимиёӣ ва воситаҳои экспедитсионӣ таъсис ёфт, аммо то ҳол мушкилоти мавҷударо ҳал накардааст.
Ҳамчунин, барои бартараф намудани норасоиҳои ҷойдошта Фахриддин Ҳайдаров аз пардохти гумрукӣ озод намудани воридоти асбобу маводи озмоишӣ, инчуниин, таҳияи лоиҳаҳою ҷалби маблағҳои грантиро ҷиҳати гузарондани корҳои лабораторӣ зарур меҳисобад.
Дар ҳақиқат, мустаҳкамии базаи моддию техникии муассисаҳои олии касбӣ метавонад барои ҷалби бештари ҷавонон ба корҳои илмию инноватсионӣ, ҳамзамон, ба истеҳсолот равона намудани натиҷаҳои онҳо мусоидат намояд. Дар замоне, ки мамлакат ба мутахассисони баландихтисоси илмҳои табиатшиносӣ, риёзию техникӣ беш аз пеш ниёз дорад, лозим аст ба ин масъала аҳамияти ҳамаҷониба дод. Чуноне Сарвари давлат таъкид кардаанд: “Бидуни ташаккули зеҳнияти хонандагони соҳибистеъдод ва бе омӯзондани донишҳои муосир, таълими электронӣ, таъсиси озмоишгоҳҳо ва ворид намудани технологияҳои нав мо наметавонем ба ҳадафҳои неку ояндасози худ ноил шавем ва рушди минбаъдаи сармояи инсониро дар мамлакат таъмин гардонем”.
Меҳрангез ҚОДИРОВА, “Ҷумҳурият”
Баёни ақида (0) Санаи нашр: 10.04.2018 №: 71 Мутолиа карданд: 1443
