туризм
ИСКАНДАРКӮЛ. АЗ РИВОЯТ ТО ҲАҚИҚАТ
Тоҷикистон бо кӯҳҳои сарбафалак, табиати биҳиштосо, рӯду чашмаҳои мусаффо ва кӯлҳои афсонавиаш дер боз мавриди таваҷҷуҳи сайёҳони хориҷӣ гардидааст. Далели ин амр сол ба сол афзоиш ёфтани ташрифи ҷаҳонгардони хориҷӣ ба кишвари зебоманзари мо мебошад.
Яке аз кӯлҳои афсонавие, ки сайёҳони хориҷиро ба худ ҷалб намудааст, ин Искандаркӯл мебошад, ки дар атрофи он ривоятҳои гуногун мавҷуданд. Дар бораи пайдоиши кӯл ду ривоят то ҳол мавриди баҳси олимону коршиносон қарор дорад, ки ҳамагонро ба дидани ин кӯл мебарад. Тибқи як ривоят, Искандари Мақдунӣ дар вақти юриши худ бо деҳае рӯ ба рӯ шуд, ки сокинонаш таслим шудан намехостанд. Ӯ фармон дод, ки маҷрои дарёҳоро ба ҳамин деҳа равон кунанд ва дар натиҷа ин кӯл ташаккул ёфта, номи Искандаркӯлро гирифт.
Тибқи ривояти дигар, дар вақти таваққуф дар соҳили кӯл аспи Искандар - Бутсефал оби яхи кӯлро истеъмол карда зуком мешавад. Пас аз чанд рӯз сиҳат ёфта, Бутсефал дар соҳили кӯл ҳангоми чаридан ногаҳон садо баланд карда, ба харсанги баландтарин баромада, худро ба оби кӯл сарозер кард. Ҳарчанд кӯшиш карданд, то онро пайдо намоянд, вале бенатиҷа буд. Искандар андӯҳгин шуда, якчанд рӯз интизор шуд, сипас, аспбонон ва афсаронро дар назди кӯл монда, худ бо қӯшунҳо сафарашро идома дод. Аз ҳамон давра сар карда, гӯё ҳар айёми бадр Бутсефал аз қаъри кӯл мебарояд…
Искандаркӯл дар ноҳияи Айнӣ ҷойгир буда, яке аз кӯлҳои хушманзараи Тоҷикистон ба шумор меравад. Он дар нишебиҳои шимолии қаторкӯҳи Ҳисор, дар баландии 2195 метр аз сатҳи баҳр воқеъ аст. Искандаркӯл дар натиҷаи кӯҳпораҳо ва банд шудани маҷрои дарёи Саратоғ ба вуҷуд омадааст. Шаклан секунҷа, масоҳаташ 3,41 км2, тӯлаш 3,3 км, ҷои васеътаринаш 2,9 км мебошад. Чуқурии кӯл то 72 метр буда, ҳаҷми об 173 миллион метри мукааб мебошад. Ба Искандаркӯл дарёҳои Саратоғ, Ҳазормеш, Сарима ва якчанд чашма ҷорӣ мешаванд. Обаш ширину соф буда, дар он танҳо пулакмоҳӣ мавҷуд аст. Қисми шарқиаш бошад, дар фасли зимистон ях мебандад. Атрофи Искандаркӯлро кӯҳҳои баландиашон то 5000 метр иҳота кардаанд. Иқлими атрофи кӯл тобистон мӯътадил ва зимистон сард мешавад. Дар атрофи резишгоҳи дарёҳо дарахтони сафедор, тӯс, бед, ангат, буттаҳои зирк ва дигар намуди гиёҳҳои шифобахш мерӯяд. Дар соҳили шимолии Искандаркӯл нуқтаи ҳавосанҷӣ фаъолият дорад, ки ҳамарӯза вазъи боду ҳаворо дар ҷумҳурӣ муайян мекунад. Манзараи зебо ва иқлими мусоиди атрофи кӯл боиси ташрифи зиёди сайёҳон ба ин минтақа гардидааст. Дар соҳили ҷанубии кӯл қароргоҳи туристону кӯҳнавардон сохта шуда, баҳри истироҳати онҳо шароити хуб фароҳам оварда шудааст.
Дар доираи эълон гардидани соли 2018 ҳамчун Соли рушди сайёҳӣ ва ҳунарҳои мардумӣ барои бунёди инфрасохтори бахши сайёҳӣ дар мамлакат тадбирҳои судманд андешида шудаанд. Ҳоло барномаҳое дар ин самт мавриди амал қарор доранд, ки рушди сайёҳӣ дар Тоҷикистонро таъмин хоҳанд кард. Зеро шароитҳои махсуси иқлимӣ, табиати биҳиштосо, олами ҳайвонот, дарё ва кӯлҳои зебо, чашмаҳои гарму табобатӣ, олами растанӣ, гулу гиёҳҳои шифобахш, инчунин, меваҳои шаҳдбор ва кӯҳу пуштаҳои ҳамешабаҳори Тоҷикистон барои татбиқи ин ҳадаф мусоидат хоҳанд кард.
Сафаргул АЛИМОВА,
«Ҷумҳурият»
Баёни ақида (0) Санаи нашр: 17.09.2018 №: 182-183 Мутолиа карданд: 1299
