ҳуқуқ
КОНСТИТУТСИЯИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН - ЯКЕ АЗ ПАНҶ КОНСТИТУТСИЯҲОИ БЕҲТАРИНИ ҶАҲОН
Дар зарфи 25 сол Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳамчун таҷассумгари арзишҳои инсондӯстиву сулҳпарварӣ, ҳуқуқу озодиҳои инсон ва шаҳрванд рушду тавсеаи кишварро таъмин намуда, раванди давлатдории миллиро таҳким бахшид. Боиси ифтихору сарфарозист, ки ин санади олии ҳуқуқӣ аз ҷониби коршиносони сатҳи байналмилалӣ ва институтҳои ҳуқуқӣ яке аз панҷ конститутсияи беҳтарини ҷаҳон эътироф гардидааст.
Барҳақ, қабули Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон бар пояи меъёрҳои ҳуқуқии пазируфташуда аз муҳимтарин ва муқаддастарин дастоварди даврони соҳибихтиёрии Тоҷикистони озоду мустақил ба шумор меравад. Он заминаи эҷоди қонуну санадҳои меъёрии ҳуқуқии моҳиятан миллӣ ва созгор ба паймонҳои байналмилалиро фароҳам оварда, таъмини ҳуқуқу озодӣ ва манфиатҳои қонунии шаҳрвандон, сарфи назар аз миллату маҳал, нажоду забон, мазҳабу эътиқодро ҳадафи асосӣ қарор дод. Ҳамаи дигаргуниҳои сиёсӣ, иқтисодӣ ва ҷамъиятиро дар худ таҷассум намуда, ҳуқуқу озодиҳои инсон ва шаҳрвандро ба сифати арзиши олӣ эътироф кард.
Бо назардошти аҳамият ва мавқеи ҳуқуқу озодиҳои инсон ва шаҳрванд дар Конститутсия боби махсус ба ин масъала бахшида шудааст. Ва асоси ин бобро меъёрҳои эътирофгардидаи ҷаҳонӣ ва ҳуқуқи байналмилалӣ, ки аз Эъломияи умумии ҳуқуқи башар бармеоянд, ташкил медиҳад.
Бояд гуфт, ки маҳз Конститутсия риоя ва ҳифзи ҳуқуқу озодиҳои инсон ва шаҳрвандро тавассути фаъолияти мақомоти судӣ кафолат додааст. Дар навбати худ, нақши ҳокимияти судӣ дар таъмини ҳуқуқу озодиҳои инсон ва шаҳрванд, ки ҷавҳари низоми демократӣ мебошад, хеле назаррас аст. Ин буд, ки баробари қабул гардидани Конститутсия ҳокимияти судӣ дар кишвар ҳамчун рукни мустақили ҳокимияти давлатӣ эътироф гардид ва дар мамлакат ислоҳоти судӣ - ҳуқуқӣ оғоз ёфт.
Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар яке аз суханрониҳои худ оид ба нақши ҳокимияти судӣ дар татбиқи амалии адолат ибрози назар намуда, таъкид карданд: «Мустақилияти ҳокимияти судӣ чун рамзи адолат аз обруву нуфузи он дар ҷомеа, сатҳи омодагии касбии судяҳо дар мавриди доварии софдилонаи онҳо ба нафъи инсон, ҷомеа ва давлат вобаста аст. Вазифаи асосии ҳокимияти судӣ татбиқ ва таъмини адолати судӣ мебошад. Аз ин рӯ, адолат дар фаъолияти мақомоти судӣ фақат дар сурате амалӣ мегардад, ки онҳо парвандаҳоро воқеъбинонаю беғаразона ва бо риояи қатъии талаботи Конститутсия ва қонунҳо ҳаллу фасл намоянд».
Ин таъкиди Президенти маҳбуби кишвар мо - кормандони мақомоти судии кишварро вазифадор менамояд, ки зимни иҷрои уҳдадориҳои худ ба хато роҳ надиҳем, ҳуқуқу озодиҳои инсон ва шаҳрванд, манфиатҳои давлат, ташкилоту муассисаҳо ва қонуну адолатро бо ҳисси баланди масъулиятшиносӣ ҳифз намоем. Зарур аст, ки ба хотири ҳифзи сулҳу суботи ҷомеа, таъмини рушди бонизоми кишвар ба арзишҳои конститутсионӣ эҳтиром гузошта, омӯзишу риояи санадҳои меъёрии ҳуқуқии аз Конститутсия асосёфтаро меҳвари кору фаъолияти хеш қарор диҳем.
Б. ИСКАНДАРЗОДА, судяи суди ноҳияи Сино
Баёни ақида (0) Санаи нашр: 23.10.2019 №: 199 Мутолиа карданд: 1535
