Дар шароити гузариш ба муносибатҳои иқтисоди бозорӣ, инчунин,  зиёд  шудани  шумораи  аҳолӣ дар ҷаҳон, дастрасӣ ба маводи бехатари озуқаворӣ масъалаи ҳаётан муҳим ва рӯзмарра гардидааст. Ба қавли олимону мутахассисон ва сиёсатмадорони ҷаҳонӣ, барои аз байн бурдани ин мушкилот танҳо талошҳои дастаҷамъонаи байналмилалӣ зарур аст. Бо ин мақсад, Созмони Милали Муттаҳид соли 1985 қатъномаеро қабул намуд, ки дар асоси он ҳамасола 15 март ҳамчун Рӯзи байналмилалии ҳуқуқи истеъмолкунандагон таҷлил мегардад. 

 

Дар асоси ин қатънома тамоми кишварҳои ҷаҳон, махсусан кишварҳои Иттиҳоди Давлатҳои Мустақил вазифадоранд, ки барои ҳимояи ҳуқуқи истеъмолкунандагон барномаҳои махсус қабул намуда, ба шаҳрвандон маҳсулоти бехатари озуқавориро таъмин намоянд.

Ҷумҳурии Тоҷикистон бо ба даст овардани Истиқлолияти давлатӣ расидан ба амнияти озуқаворӣ ва таъмини бехатарии онро яке аз ҳадафҳои стратегии худ эълон карда, то инҷониб даҳҳо барномаҳои давлатиро дар роҳи расидан ба ин мақсад қабулу амалӣ гардонд, ки яке аз онҳо Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи ҳимояи ҳуқуқи истеъмолкунандагон» (15 майи соли 1997) мебошад.

Бояд гуфт, ки дар кишварамон бисёр одамон то ҳол ҳуқуқҳои худро ҳамчун истеъмолкунанда намедонанд. Надоштани дониши кофии ҳуқуқӣ боис мешавад, ки онҳо ҳангоми харид фиреб хӯранд. Ҳадафи ин қонун пешгирии қонунвайронкуниҳо ва нақзи ҳуқуқи истеъмолкунандаҳо буда, он меъёрҳои ҳуқуқии муносибати байни истеъмолкунанда, фурӯшанда ва истеҳсолкунандаи молро муайян месозад.

Тибқи қонун, истеъмолкунандаҳо ҳуқуқ ба ҳифзи саломатӣ аз зарари мол (кор, хизматрасонӣ), бехатарии мол, ҳифзи манфиатҳои иқтисодӣ, маълумот доир ба мол, маърифатнокӣ дар соҳаи ҳимояи ҳуқуқи истеъмолкунандагон, ҷуброни пурраи зараре, ки бинобар нуқсони мол расидааст, бехатарии муҳити зист дар мавриди истеҳсол ва муомилоти мол, изҳори назари худ оид ба мол ва муроҷиат ба суд ва дигар мақомоти ваколатдори давлатӣ барои ҳимояи ҳуқуқ ва манфиатҳои худро доранд. 

Яке аз самтҳои асосии фаъолияти Кумитаи бехатарии озуқаворӣ ва дигар зерсохторҳои он таъмини бехатарии маҳсулоти озуқаворӣ ва ташхису назорати он мебошад. Зеро мақсад аз таъсиси мақомоти бехатарии  озуқаворӣ дар назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон маҳз ҳалли ҳамин мушкилот ва кам кардани такроршавии вазифаҳои хизматии ба ҳам монанд, ҳамоҳангии санҷишҳо, сарфаи маблағҳои буҷет ва кам гардидани монеаҳо барои фаъолияти соҳибкорӣ, ҳамчунин, пешгирии фаъолияти соҳибкороне, ки мехоҳанд бо роҳу воситаҳои гуногун ба кишвар маҳсулоти пастсифати озуқаворӣ ворид намоянд, дониста мешавад.

Кумитаи бехатарии озуқаворӣ, ки аз рӯзи таъсисёбиаш то инҷониб беш аз 3 сол сипарӣ мегардад, бо мақсади таъмини бехатарии озуқаворӣ дар доираи қабули барномаҳои давлатӣ, махсусан дар заминаи татбиқёбии «Барномаи бехатарии озуқаворӣ дар Ҷумҳурии  Тоҷикистон барои солҳои 2019-2023», фаъолиятро дар самти байторию зотпарварӣ, фитосанитарӣ, карантини рустанӣ ва тухмӣ ба роҳ монда, тамоми маҳсулоте, ки дар кишвар истеҳсол ва ё аз хориҷи мамлакат ворид мешаванд,  таҳти  санҷиш ва назорати доимии худ қарор додааст. 

Оид ба ин масъала Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар Паёми худ ба Маҷлиси Олии кишвар таъкид доштанд: «Таъмин намудани аҳолӣ бо маҳсулоти хушсифат ва бехатари озуқаворӣ, ки шарти асосии солимии мардум мебошад, яке аз масъалаҳои муҳим ба ҳисоб меравад». 

Бо назардошти ин гуфтаҳо, соҳибкорону истеҳсолкунандагони ватаниро зарур аст, ки дастгириҳои давлату Ҳукумати кишвар,  махсусан  Роҳбари мамлакатро дарк намуда, кӯшиш намоянд, ки имкониятҳои мавҷударо баҳри истеҳсоли молу маҳсулоти босифат ва дар бозори ҷаҳонӣ рақобатпазир равона намуда, тавонанд бо ҳисси баланди ватандӯстӣ баҳри истеҳсоли маҳсулоти воридотивазкунанда ва ба содирот нигаронидашуда фаъолияти худро ба роҳ монанд. 

 

Муҳаммадсаид ФАЙЗУЛЛОЗОДА, 

раиси Кумитаи бехатарии    

озуқавории назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон