иҷтимоиёт
КАРИМ ҲАЙДАРОВ АЗ ДУНЁ ДАРГУЗАШТ
Санаи 06.07.2021 қалби пур аз меҳру муҳаббати доктори илми тиб, профессор, академики Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон Ҳайдаров Карим Ҳайдарович дар синни 87 - солагӣ аз тапидан бозмонд.
Мавсуф солҳои 1951-1953 дар мактаби тиббии Душанбе таҳсилро идома додааст. Аз соли 1953 дар Донишгоҳи давлатии тиббии Тоҷикистон ба номи Абуалӣ ибни Сино таҳсилро оғоз намуда, онро соли 1959 бо ихтисоси духтури табобатӣ хатм намудааст. Баъди хатми донишгоҳ дар беморхонаи шаҳри Норак ҳамчун сардухтур фаъолият дошт. Соли 1960 ба аспирантура дохил шуд. Соли 1964 рисолаи номзадии худро дар мавзӯи “Омӯзиши қиёсии фармакологии «Триакантин» ва “Папаверин” дифоъ кард.
Аз соли 1963 то 1964 аввал ба ҳайси ходими хурди илмӣ, баъдан то соли 1965 ҳамчун иҷрокунандаи вазифаи ходими калони илмӣ, аз соли 1965 то 1968 ходими калони илмӣ ва солҳои 1968-2005 ҳамчун мудири шуъбаи биофармакология, мудири озмоишгоҳи фармакологияи Институти химияи ба номи В.И.Никитини АМИТ фаъолият намудааст. Соли 1972 рисолаи докторӣ дифоъ кард. Солҳои 1991-1995 раиси Кумитаи фармакологии Вазорати тандурустии Ҷумҳурии Тоҷикистон, ҳамзамон, солҳои зиёд дар кафедраи фармакологияи Донишгоҳи давлатии тиббии Тоҷикистон ба номи Абуалӣ ибни Сино ба сифати ассистент ва профессор сабақ додааст. Самтҳои асосии таҳқиқоташ ба ҷустуҷӯ ва таҳияи доруҳои нав дар асоси синтези химиявӣ ва рустаниҳои доруии Тоҷикистон бахшида шудаанд. Ҳамроҳи кормандонаш ба саноати тиббӣ доруҳои «Триакантин», «Карбатин», «Равғани ангат»-ро, ки бо тарзи нав ҳосил карда шудаанд, тавсия додааст. Доруҳои бадастовардааш «Тимогар» ва «Тимотсин» барои муолиҷаи бемориҳои ҷигар, роҳи меъдаю рӯдаҳо, узвҳои такягоҳ, ҳангоми беҳолати ҷисмонӣ истифода мегарданд. Асосгузори мактаби фармакологҳо дар соҳаи синтези химиявӣ ва пайвастҳои табиӣ мебошад. Соҳиби беш аз 370 таълифоти илмӣ, 80 навоварӣ ва кашфиёт аст.
Хизматҳои шоёни шодравонро ба назар гирифта, ӯро соли 1989 ба унвони Ихтироъкори шоистаи Тоҷикистон сазовор донистанд. Аз соли 1997 инҷониб Академики АМИТ, дорандаи Ҷоизаи Шӯрои вазирони Тоҷикистон (1988), Ҷоизаи ба номи С.У.Умарови АМИТ (2009) ва Ҷоизаи давлатии Тоҷикистон ба номи Абуалӣ ибни Сино (2020) гардидааст.
Ӯ узви Шӯрои диссертатсионӣ дар назди Пажӯҳишгоҳи кимиёи ба номи В.И. Никитини АМИТ ва дигар шӯроҳои диссертатсионии Ҷумҳурии Тоҷикистон буд. Таҳти роҳбарии шодравон Ҳайдаров К.Ҳ. шогирдони зиёд рисолаҳои номзадӣ ва докторӣ ҳимоя намудаанд. Дар баробари устоди сахтгир будан, инчунин, насиҳатгар ва маслиҳатгари шогирдон ва аҳли ходимони ҷавони институт буд. Устод ҳамчун пири кор дар ҳама ҷамъомадҳо сухан намуда, ҷавононро барои меҳнатдӯстӣ, ватанпарварӣ ва дастгирӣ намудани сиёсати пешгирифтаи Пешвои муаззами миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон ҳидоят менамуданд.
Мавсуф аз соли 2013 то дами охир ба ҳайси сарходими илмии озмоишгоҳи фармакологияи Институти кимиёи ба номи В.И. Никитини АМИТ фаъолият намуд.
Дар симои Карим Ҳайдаров кишвар ва илми тоҷик яке аз олимони барҷаста, табиби боистеъдоди соҳаи фармакологияро аз даст дод. Чеҳраи гарми нуронӣ ва суханҳои пандомези падаронаи ӯ то дер дар дили аҳли кормандони институт хотирмон хоҳад монд.
Аҳли кормандони Институти кимиё аз марги Ҳайдаров Карим Ҳайдарович, сахт андуҳгин буда, ба пайвандон ва наздикони шодравон аз даргоҳи Илоҳӣ сабри ҷамил хоҳонанд.
Аҳли кормандони Институти кимиёи АМИТ
Баёни ақида (0) Санаи нашр: 13.07.2021 №: 139 Мутолиа карданд: 570