“Падид омадани найҳои устухонӣ аз ёдгории “Тахти Сангин” (асрҳои III-II то мелод), кашф гардидани тасвири рубобҳо дар сангнигораҳои ноҳияи Ишкошим (асри I мелодӣ), тасвири навозандагони чанг ва буқ аз ёдгории “Панҷакенти қадим” (асрҳои V-VIII), тасвири ансамбли мусиқачиёни уду чанг аз Уструшан (асрҳои VII-IX), тасвири навозандаи чанг ва рубоби камонӣ аз ёдгории “Ҳулбук” (асрҳои IX-X) ва амсоли инҳо далели қадима будани созҳои мусиқии тоҷикон маҳсуб меёбанд”, - ибрози андеша намуд Аҳлиддин Ибодуллозода, директори Осорхонаи миллии Тоҷикистон, дар маросими ифтитоҳи намоиши “Созҳои мусиқӣ - муаррифгари фарҳанги миллӣ”.

Чорабинии мазкур 15 июли соли ҷорӣ дар Осорхонаи миллии Тоҷикистон бахшида ба Ҷашни 30 - солагии Истиқлоли давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва эълондошти Душанбе пойтахти фарҳангии ИДМ баргузор гардид. Дар ифтитоҳи намоиш намояндагони Академияи миллии илмҳо, Китобхонаи миллӣ, Филармонияи давлатии Тоҷикистон ба номи Акашариф Ҷӯраев, Пажӯҳишгоҳи илмӣ - тадқиқотии фарҳанг ва иттилоот, Филармонияи давлатии бачагона иштирок ва суханронӣ намуданд. 

Фаридун Кенҷаев, сардори шуъбаи экскурсионӣ ва оммавии осорхона, зикр намуд, ки дар фонди Осорхонаи миллии Тоҷикистон беш аз 300 сози гуногуни мусиқии миллӣ аз қабили найю сурнай, дутору думбра, карнаю шайпур, рубобҳои гуногун, сетор, шаштор, ҳафтор, дафу доира ва таблу нағора ҳифзу нигаҳдорӣ мешаванд.

Дар оғози намоиш бо истифода аз тасвири созҳои мусиқии деворнигораҳои ёдгориҳои Тоҷикистон таърих ва ташаккули созҳои мусиқии тоҷик нишон дода шуд. Қадимтарин созҳои мусиқие, ки дар намоиш ба маъраз гузошта шудаанд найҳои устухонии мансуб ба асрҳои III-II то мелод мебошанд, ки аз ёдгории “Тахти Сангин” бозёфт гардидаанд. Дар қисмати дигари намоиш созҳои мусиқии устодони санъати тоҷик: танбурҳо аз устоди “Шашмақом” Содирхон Ҳофиз, Бобоқул Файзуллоев, Боймуҳаммад Ниёзов, падари Одина Ҳошимов – Ҳошим Қосимов, думбраи гурғулисарои машҳур Ҳикмат Ризо пешниҳод шудаанд.

Ҳамзамон, дар  гӯшае аз намоиш созҳои мусиқии дар даврони Истиқлоли давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон сохтаи устоҳои моҳири кишвар намоиш дода шудаанд, ки аз рушди ҳунари созтарошӣ дар ин даврон дарак медиҳанд. Дар намоиш чанд осори санъати тасвирӣ ва амалӣ, ки дар онҳо созҳои мусиқӣ тасвир ёфтаанд, ба тамошо гузоштанд.

 

Лола РИЗОӢ, “Ҷумҳурият”