Дар доираи маҳфили «Тоҷиконхонӣ», ки рӯзномаи «Ҷумҳурият» дар пайи иқдоми Пешвои миллат бахшида ба гиромидошти аллома Бобоҷон Ғафуров роҳандозӣ намудааст, вохӯрии кормандони нашрия бо Фаридун Кенҷаев, корманди Осорхонаи миллӣ, баргузор гашт. Дар баробари ёдоварӣ аз таърихи пурғановати миллат, камтаваҷҷуҳии аҳли ҷомеа ба осорхонаҳо аз мавзуъҳои меҳварии суҳбат буд. 

Мутаассифона, имрӯзҳо аҳли ҷомеа ба осорхонаҳо хеле кам майл доранд. Агар гӯем, ки тамошобинони воқеии осорхонаҳо ангуштшуморанд, шояд хато набошад. Дар ҳоле ки мероси гаронарзиши ниёгони моро хориҷиён хуш пазируфтаву намоишгоҳҳои Тоҷикистонро берун аз кишвар бо иштиёқи тамом тамошо мекунанд. Мисоли равшани ин Намоишгоҳи «Тоҷикистон– кишвари дарёҳои тиллоӣ» мебошад, ки соли гузашта дар Гиме – Осорхонаи санъати Шарқи пойтахти Фаронса – шаҳри Париж баргузор гаштаву аз ҷониби аҳли толор баҳои баланд гирифт. Аз ҷумла, Президенти Фаронса Эммануэл Макрон бо дидани нигораҳо ба ваҷд омада, дар саҳифаи фейсбукиаш навишт: «Дар ҳақиқат, Тоҷикистон гаҳвораи тамаддун аст. Он чи ба маъраз гузошта шуд, маро ба шигифт овард». 

Одатан, дар ин маврид сухан мекунему сангро ба сари насли нав мешиканем, ки ба масъала бетафовутанд, аммо замони пеш, ҳатто, дар деҳоти дурдаст ҳар мактаб осорхона дошт ва хонандагон мунтазам аз он дидан менамуданд. Ин тадбир, бешубҳа, завқи эстетикии наврасону ҷавононро боло мебардошт. Ҳоло бошад, мутаассифона, фаъолияти осорхонаҳои мактабӣ чуноне мебояд ба роҳ монда нашудааст. Шароити нигаҳдории экспонатҳо на дар ҳамаи мактабҳо ҷавобгӯи талабот асту дар баъзе шаҳру ноҳияҳо осорхонаҳои мактабӣ аз байн мераванд… 

Дар замоне ки барои азхудкунии таъриху фарҳанг кӯшишҳои зиёде сурат мегиранд ва инро дар мисоли ба дигар халқу миллатҳо нисбат додани шахсиятҳое назири Абуалӣ ибни Синову Абурайҳони Берунӣ ва ё ганҷинаҳое ба монанди Хазинаи Амударё дида истодаем, мебояд беш аз пеш мероси ниёгонро ҳифз намуд. Ба ибораи дигар, дар чунин шароит ҳаққи бетафовут будан ба гузаштаи худро надорем. Он чи ба мерос гирифтаем, ҳуҷҷатест тасдиқкунандаи асли мо. Вазифаи шаҳрвандиву қарзи фарзандиамон аст, ки ин ганҷинаро ҳифз ва ба ҷаҳониён тарғиб намоем ё ҳадди ақал, дар бораи ниёгони хеш маълумоти кофие дошта бошем. 

Пӯшида нест, ки дар ҷаҳони имрӯза бархӯрди фарҳангҳо шиддат ёфтаву дар ин росто, ҳифзи таъриху тамаддуни миллӣ аз масъалаҳои муҳим ба ҳисоб меравад. Иқдоми Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ҷиҳати ба ҳар хонадон дастрас кардани шоҳасари таърихӣ – «Тоҷикон» низ ба он хотир аст, ки аз гузаштаи хеш воқиф бошем. Осорхона равзана ба гузашта асту оинаи таърих. Биёед, аз ин равзана ба асли хеш бингарем ва худро бишносем. 

Зимнан, дар Рӯзи дониш Сарвари давлат низ зимни суханронӣ иброз доштанд, ки ба масъалаҳои омӯхтани фарҳанг, расму оин, арзишҳои милливу ҳунарҳои мардумӣ таваҷҷуҳи бештар дода шавад. Инчунин, ташкили саёҳати хонандагонро ба мавзеъҳои таърихӣ ва ёдгориҳои бостонии кишвар, осорхонаву китобхонаҳо ва майдону маҷмааҳои рамзҳои давлатӣ бисёр муҳим арзёбӣ намуда, иброз доштанд, ки бо ин роҳ «талоши онҳо барои азхудкунии таърихи бостонӣ, забони ширину шевои модарӣ ва фарҳанги ғановатманди халқи куҳанбунёди худ афзоиш меёбад».

 

М. ҚОДИРОВА, «Ҷумҳурият»