Дар даврони Истиқлоли давлатӣ сиёсати мақсадноку муваффақонаи Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар баробари рушди дигар соҳаҳо, инчунин, фазои мусоидро барои рушди илму маориф ва тарбияи кадрҳои соҳаҳои гуногун, ташаккули идоракунии онҳо вобаста ба талаботи шароити муосири инкишофи ҷомеа фароҳам овард. Новобаста аз мушкилоти ҷойдошта, маҳз дар ҳамин давра марҳала ба марҳала тадбирҳои муайян дар самти ташкил, идора ва истифодаи самараноки маориф ва илму захираҳои зеҳнии мамлакат амалӣ гардид.

Ин нуктаро директори Маркази тадқиқоти стратегии назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Хайриддин Усмонзода зимни конфронси илмиву амалии ҷумҳуриявӣ, ки таҳти унвони “Вазъи илм ва маориф дар шароити Истиқлоли давлатӣ” бо иштироки намояндагони вазорату идораҳо, марказу пажӯҳишгоҳҳои илмӣ, коршиносон ва хабарнигорони воситаҳои ахбори оммаи ватанӣ доир шуд, иброз намуд.

Зимнан, илова кард, ки дар натиҷа, соҳаи мазкур ба як қатор навгонию дастовардҳои назаррас ноил гардида, ба рушди ҳамаҷонибаи ҳаёти иқтисодӣ ва иҷтимоию фарҳангии кишварамон мусоидат намуд. Маврид ба ёдоварист, ки  ҳамасола дар Паёми Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба Маҷлиси Олӣ ба масъалаҳои рушди маорифу илм, дастоварду норасоиҳо дар фаъолияти муассисаҳои илмӣ таваҷҷуҳи махсус зоҳир гардида, ҷиҳати пурзӯр намудани фаъолияти устодону олимон дар рушди ҳаёти иҷтимоию иқтисодии кишвар, рушди илмҳои дақиқ ва табиатшиносӣ дастуру супоришҳои мушаххас дода мешаванд. Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон дар Паёми имсолаи худ ба Маҷлиси Олӣ зарурати баланд бардоштани сифати рушди инсониро тавассути татбиқи чорабиниҳои муҳиму самаранок дар бахшҳои гуногуни ҳаёти ҷомеа, аз ҷумла маориф, энергетика, шуғли аҳолӣ, соҳибкории истеҳсолӣ ва ғайра, таъкид намуданд. 

Яке аз масъалаҳои муҳим барои муассисаҳои таҳсилоти олии касбӣ ин қабули довталабон ба муассисаи таълимӣ мебошад. Соли ҷорӣ ба муассисаҳои таҳсилоти олии касбии Тоҷикистон 41,3 ҳазор донишҷӯ қабул гардид, ки 62%-и нақшаро ташкил медиҳад. Тибқи маълумоти Вазорати маориф ва илм, дар асоси нақшаи қабул ба 39 муассисаи таҳсилоти олии касбии ҷумҳурӣ бояд ҳудуди 66,6 ҳазор донишҷӯ қабул карда мешуд. 

Масъалаи норасоии кадрҳои омӯзгорӣ бошад, дар муассисаҳои таҳсилоти умумӣ ҳал шуда истодааст. Тоҷикистон алҳол 3 ҳазору 940 муассисаи таълимии таҳсилоти умумӣ дорад, ки дар он беш аз 128,8 ҳазор омӯзгор ба таълим машғуланд. Эҳтиёҷ ба кадрҳои омӯзгорӣ дар муассисаҳои таҳсилоти умумӣ қаблан барои соли таҳсили 2022–2023 ҳудуди 3,4 ҳазор нафар арзёбӣ шуда буд. 

Мувофиқи маълумоти Вазорати маориф ва илм, вобаста ба эҳтиёҷоти кадрӣ тақсимоти мутахассисони ҷавон гузаронда шуд, ки ба муассисаҳои таълимии шаҳру ноҳияҳои ҷумҳурӣ 4,3 ҳазор нафар хатмкунандаи равияи омӯзгорӣ фиристода шуд. Аз ин шумора, 3,1 ҳазор нафар бо маълумоти олии касбӣ ва 1,2 ҳазор нафар бо маълумоти миёнаи касбӣ мебошад.

Ҳамчунин, дар конфронс сардори раёсати таҳлили масъалаҳои иҷтимоии Маркази тадқиқоти стратегӣ Абдураҳмон Қурбонов вобаста ба инъикоси масоили илм ва маориф дар суханрониҳои Пешвои миллат, натиҷаҳо ва дурнамо, Расул Маъруфӣ, саркотиби илмии Комиссияи олии аттестатсионии назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, оид ба низоми аттестатсияи кормандони илмӣ ва илмӣ-техникии тахассуси олӣ, вазъ ва дурнамо, Зафар Раҳмонов, омӯзгорони Донишгоҳи давлатии Кӯлоб ба номи Абуабдуллоҳи Рӯдакӣ, дар хусуси ҷанбаҳои иҷтимоӣ ва фалсафии таҳқиқи масъалаҳои бо ҳам алоқаманди илм ва маориф суханронӣ намуданд.

 

З. РАҶАБ, “Ҷумҳурият”