logo

фарҳанг

ЁДГОРИ АҲЛИ ДИЛ

 
Устод Садриддин Айнӣ сабаби аз эҷоди назм ба наср гузаштанашонро дар он медонистанд, ки майдони назм ва қолаби шеър ба ҳолати воқеаҳои тасвирмекардаашон тангӣ кардааст.
Дар адабиёти муосири мо чанде аз шоирон дар пайравӣ ба устод бошад ва ё аз тангии майдони тасвири ҳодисаю воқеаҳо ба наср рӯ оварда, аксаран муваффақ ҳам шудаанд.
 
Барандаи Ҷоизаи адабии ба номи С. Айнӣ, устоди азизу зиндаёд Шоҳмузаффар Ёдгорӣ яке аз онҳост. Ӯ ба наср рӯ оварда, якбора на ягон жанри хурди адабӣ (масалан, ҳикоя ё қисса), балки пайи ҳам ду роман: «Васваса» ва «Талош»-ро эҷод намуда, ҳаводорону дӯстдорони каломи бадеъро шоду ҳайрон сохтанд. Ба ин романҳо Абдулҳамид Самад, Асадулло Саъдуллоев ва Нур Табаров сарсуханҳои пурмеҳр нигоштаанд.
Романҳо бо тасвири осонбаёнию шавқовар эҷод гаштанашон диққати хонандаро зуд ба худ кашида, ба завқу ҳаяҷон меоваранд. Ин аст, ки хонанда онро гоҳе ханда дар лаб, гоҳе ашк бар чашм мутолиа менамояд. Нур Табаров менависад, ки «қаҳрамонони устод Ш. Ёдгорӣ на ашхоси сохтаю бофта, балки имрӯз ҳам сокини он деҳу навоҳианд, зиндаю саломат». 
Дар «Васваса» ҳар фасл аз муколамаи одаму шайтон оғоз шуда, ин муколама мақсаду мароми фаслро мекушояд. Романи «Талош» аз забони қаҳрамони асосии он Афзал нақл карда мешавад.
Эҷодкорон оинаи миллатанд. Табиист, ки ҳар нооромию хушунате, ки аз сари миллат мегузарад, пеш аз ҳама, дили нозуки онҳоро мехарошад ва аз ҳама аввал онҳо аксуламал нишон медиҳанд.
Устод Шоҳмузаффар Ёдгорӣ аз воқеаҳои чанд соли охири асри гузашта ва ибтидои асри нав, ки таҳмилӣ буданд ва онҳо ба ҷанги шаҳрвандӣ оварда расонданд, бетараф монда натавонист.
Мавзуи романи «Васваса» оғози ҳамон даргириҳост, ки қаҳрамонони асосии асар онҳоро маҳкум менамоянд, бо онҳо мубориза мебаранд.
Устод, ки воқеаҳои даҳшатовари ҷанги таҳмилии шаҳрвандиро маҳкум мекарданд, дар як шеърашон навишта буданд:
Ҷанги онрӯзаи ту ҳиллаи шайтонӣ буд,
Ғафлати миллату ҳангомаи сарсонӣ буд.
Мулк дар панҷаи хунин дами вайронӣ буд, 
Падаро, ҷанг макун, бори дигар ҷанг макун!
 
Романи «Талош» низ чун «Васваса» ба кору зиндагии мардуми деҳот  бахшида  шудааст, вале қаҳрамонони роман Афзалу Гулдаста, бобои Ато, Хуррам, Нурмат ва дигарон ба зиндагӣ диди дигар доранд, инсонҳои самимию покизатинатанд, ки ҳар яке баҳри пешрафти ҳаёт талош доранд. «Талош»-ро метавон қиссаи ишқи деромада, вале самимии Афзалу Гулдаста номид.
Ин романҳои устод пур аз ибораю ҷумлаҳоеанд, ки бӯи шеър доранд, яъне мисли шеър оҳангу зарби махсус доранд.
«Дар кунҷи девор гӯё об шуду рехт», «Пур - пури гули ишқи печон», «Хонаи обод ҳусну гармӣ дорад», «Бари рӯяш бӯи саҳарӣ дошт», «Худи харбузаи тарак ворӣ». Шоҳмузаффар Ёдгорӣ пеш аз ҳама журналисти воқеӣ буданд, устоду тарбиятгар ва роҳбари ғамхори чандин коллективҳои эҷодӣ, таҷрибаи журналистӣ ба кори эҷодиаш мададрасон буд. Шеъру достонҳо, публитсистика ва романҳои устод аз истеъдоди фитриашон гувоҳӣ медиҳанд.
 
Азим ҲАСАН, омӯзгори собиқадор, ноҳияи Данғара
 


Баёни ақида (0)    Санаи нашр: 28.12.2022    №: 249    Мутолиа карданд: 709
31.01.2023


ДАВЛАТАЛӢ САИД ДАР ШАҲРИ КӮЛОБ

АЗ НИШАСТҲОИ МАТБУОТӢ

ВАО: “Теъдоди қурбониёни ҳамлаи террористи маргталаб дар Пешовар ба 72 нафар расид”

Ҷаҳон дар як сатр

ТАҶЛИЛИ БОШУКӮҲИ САДА ДАР ХАТЛОН

НАМОЯНДАИ ШИРКАТИ CNPC ДАР ХАТЛОН

ХАТЛОН. БАРДОШТИ ИХТИСОСӢ АЗ ҶАЛАСАИ НАЗОРАТӢ

СОЗМОНИ ҲАМКОРИИ ИҚТИСОДӢ. ТОҶИКИСТОН ДАР ТАҲКИМИ ФАЪОЛИЯТИ СОЗМОН НАҚШИ МУАССИР ДОРАД

27.01.2023


БМТ. ПАЁМ САРМАШҚИ ФАЪОЛИЯТ ХОҲАД БУД

25.01.2023


Вохӯрии вазирони корҳои хориҷии Тоҷикистон ва Ӯзбекистон

ТАЪСИСИ АВВАЛИН МАРКАЗИ ҒИЗОИ МАКТАБӢ

МУЛОҚОТ БО САФИРИ ҚАЗОҚИСТОН

23.01.2023


Ҷаҳон дар як сатр

14 май дар Туркия интихоботи президентӣ баргузор мешавад

«САЪБА»

17.01.2023


САМАРАНОКИИ ФАЪОЛИЯТ ВА ШАФФОФИЯТ

Мулоқоти Имангали Тасмагамбетов бо Сергей Поспелов

Игор Черевченко – сармураббии “Истиқлол”

16.01.2023


БОЗИҲОИ ОЛИМПӢ-2024

13.01.2023


ШАМЪИ ХОТИРА

11.01.2023


Муроҷиатномаи Раиси шаҳри Душанбе ба сокинони пойтахт

Санаи муҳорибаи аввалини Нурулло дар UFC аниқ шуд

ХОРУҒ. ҶАЛАСАИ ҶАМЪБАСТИ ФАЪОЛИЯТИ СОЛОНА

10.01.2023


БА АЗНАВБАҚАЙДГИРИИ СИМКОРТҲО МУҲЛАТИ КАМ МОНД

ҲИСОР. ДАР АРАФАИ СОЛИ НАВ 217 СОКИНИ ШАҲР СОҲИБИ ЗАМИН ШУД

ДБССТ. ҲАМКОРИҲОИ БАЙНАЛМИЛАЛӢ ВУ-СЪАТИ ТОЗА МЕГИРАНД

Пешниҳоди Александр Лукашенко

Ҷаҳон дар як сатр

ҶИУ-ҶИТСУ

Таҳкими ҳамкориҳои Тоҷикистон ва Ӯзбекистон

ТЕННИС

БОХТАР. ҒОЛИБОНИ ОЗМУНҲО ҚАДР ШУДАНД

ФАЙЗОБОД. ШАРҲУ ТАВЗЕҲИ ПАЁМ

09.01.2023


ХОРУҒ. БО ДАСТУРИ РУСТАМИ ЭМОМАЛӢ ДАР МАҲАЛЛАИ ТИРЧИД КӮДАКИСТОН СОХТА МЕШАВАД

03.01.2023


«ВЗЛЁТ ПЕРЕД ЗАКАТОМ»


Дар сомонаҳои дигари Тоҷикистон хонед