номаҳо
НА РОБИН ГУД, САЛМОНИ ХУД БИШАВ…
Пас аз хондани матлаби «Ман калон мешавам… Робин Гуд мешавам» - и Носирҷон Маъмурзода дар рӯзномаи «Ҷумҳурият» (12.02.2014) ба хулоса омадам, ки дар ин бора ақидаи хешро баён намоям.
Боиси таассуф аст, ки солҳои охир ин анису фурӯғи танҳоию доноӣ ва ёри беҳтарину ғамхори инсон худ ба гӯшаи танҳоию фаромӯшӣ афтида, муҳтоҷ ба таваҷҷуҳ шудааст. Махсусан ҷавонон бо пайдо шудани компютеру телефонҳои бесим ва филмҳои видеоӣ аз хондани китоб дар канор мондаанд. Ҳол он ки наврасону ҷавонон ҳар қадар, ки бештар китоб хонанд, эҳтирому масъулияташон ба донишу меҳнати фикрӣ, ба муаллиму дарс ва ба худашон зиёдтар мегардад. Дар давраи ташаккулёбӣ муҳим аст, ки дар ёду қалби наврасон симои қаҳрамонҳои китобе ҷойгир шавад, ки ҳаёти онҳо барояшон намунаи ибрат бошад. Масалан, «Шоҳнома»-и Абулқосим Фирдавсӣ ғайр аз кони бузурги сухану луғат будан, мавзӯъҳои муҳаббат ба Ватан ва ҳимояи он, истиқлолиятхоҳӣ, мубориза бар зидди зулму истибдод ва ғалабаи некӣ бар бадиро фаро гирифта, Рустам ҳамчун қаҳрамони миллӣ таҷассуми тавоноӣ, ватандӯстӣ ва дигар сифатҳои неки ҷавонмардӣ аст. Сифатҳои Сиёвуши покхислат ё Рудобаю Таҳмина, Фарангису Гурдофариди зебою далеру ҷасур магар боиси пайравии наслҳои имрӯза нест?
«Қобуснома» - и Унсурулмаолии Кайковус ва «Бӯстон» - у «Гулистон» - и Саъдии Шерозӣ дар баъзе кишварҳои Осиё ва Аврупо чун дастури таълимӣ истифода шуда, аз киштии бузургтарини ғарқгаштаи ҷаҳонии «Титаник» дарёфт гаштани китоби рубоиҳои Умари Хайём, онро ба Моҳ бо худ бурдани яке аз кайҳоннавардони амрикоии «Апполон» бояд дар дили ҳар наврасу ҷавон шуълаи ифтихор аз адабиёту китоби тоҷикро ба аланга мубаддал гардонад. Аз ин рӯ, ҳар устод ба шогирдонаш дар дарсҳо бояд чунин муроҷиат кунад:
«Китобе, ки ҳоло дар даст дорӣ, гулбоғи адаб аст. Ба он ворид шав, раста – раста гулгаштҳо ва гулҳои тару тозаро мебинӣ. Аз ин растаи гулгаштҳо шитобон магзар, бо андешаву фаросат таваққуф намо, пас по гузор. Ҳаргиз аз ин гулистон дасти холӣ, бе гулдаста набаро! Дастаи гуле барои рӯзгори ояндаат гир! Вай дар шоҳроҳи ҳаёт бароят ҳамчун машъал раҳнамо, рӯҳбардору мададгор хоҳад гашт.
Китобатро хор мадор! Ифлос макун, варақҳояшро надарон! Зеро вай дӯсти ҷонӣ, дӯсти беминнати туст. Бесабаб нест, ки Абдураҳмони Ҷомӣ китобро аз ҳамаи сарвату дороиҳо боло гузоштааст.
Китоб бароят дари ганҷинаи маърифатро мекушояд. Аз ин рӯ, ин ганҷи хирад, ин хазинаи маърифатро дақиқназарона омӯз, то ки дар зиндагӣ мавқеъ ёбӣ ва ба халқу Ватан содиқона хизмат кунӣ, худшиносу худогоҳ шавӣ, то санъати волои сухангустариро омӯзӣ. Ба ин восита аз рӯзгори аҷдод, орзуву омоли онон беҳтар ва бештар бархурдор гардӣ»…
Дар озмуну олимпиадаҳо ё мусобиқаҳои варзишӣ бо ифтихорномаю диплом ё раҳматномаҳо қадрдонӣ гаштани фарзандон имрӯз барои баъзе волидон беарзиш метобад. «Ба ҷои ин грамута як пачка чой медоданд, беҳтар буд» - гуфтани модареро ба писараш нақл намуда буд як шогирдам.
Баракси онҳо, писари Муҳтоҷ Саидови ваҳдатӣ Салмон, хонандаи синфи дуюми мактаби миёнаи №138, ки бо ғамхории вазири маорифи ҷумҳурӣ Нуриддин Саид айни ҳол дар литсейи президентии шаҳри Душанбе таҳсил мекунад, ба забонҳои форсӣ, русӣ, англисӣ, урду озод ҳарф зада, аз эҷоди беш аз 150 шоирони классику муосири тоҷик шеъру ғазал аз ёд кардааст, ки дар маҷмӯъ 5 ҳазор мисраъро ташкил медиҳанд. Кош чунин Салмонҳо дар ҷумҳурӣ зиёд гарданд…
Дар ҳар ноҳия, шаҳр ва маркази вилоятҳо дуконҳои китоб бо амри Президенти кишвар кушода гашта, китобхонаҳо амал мекунанд, вале сафи китобхонҳо нисбати мухлисони дуконҳои хӯрокворӣ ва ошхонаҳою бозорҳо хеле кам аст.
Ривоҷ ёфтани наъшамандӣ, бадмастӣ, авбошӣ ва дигар омилҳои манфӣ омӯзгорон ва волидонро бояд ҳушдор диҳанд, ки аз болои реҷаи рӯзи наврас назорат баранд. Истифодаи компютеру телефони бесим ва тамошои филмҳои видеоиро ба танзим дароранд.
Агар ҳар мураббӣ ва ё устоду волидайн бо талошҳои пайваста тавонад, ки меҳри китобро дар замири наврасу ҷавонон чун муъҷиза ва бозёфти нодир ҷой кунаду барои фаҳмидани асроре фарзанд кунҷи танҳоиро ихтиёр карда, бо аниси ин кунҷ ҳамсуҳбати доимӣ гардад ва китобро беҳтар аз ҳама ганҷи дунё ҳисобад, он гоҳ ташаккул меёбад ва ҳамчун шахсияти шинохта ва барои ҷомеа зарур ба камол мерасад.
Гулдаста ФАЙЗУЛЛОЕВА,
омӯзгори Коллеҷи омори шаҳри Ваҳдат
Баёни ақида (0) Санаи нашр: 14.05.2014 №: 90 Мутолиа карданд: 1731
