ҳуқуқ
БЕИНСОФӢ. АЗ ТАҚСИМОТИ ҒАЙРИҚОНУНИИ ЗАМИН ТО НАЙРАНГҲОИ ГУМРУКӢ
Бо дахолати мақомоти прокуратура дар ҷумҳурӣ 11 296 гектар замин ба ҳолати аввала баргардонда шуда, пас аз санҷишҳои қонунгузории замин 889 парвандаи ҷиноятӣ оғоз гардид. Новобаста аз чораҳои андешидашуда риояи қонунгузории соҳаи мазкур дар баъзе шаҳру ноҳияҳо дар ҳолати ногувор буда, харидуфурӯши замин то ҳол идома дорад.
Ин матлабро Раҳмон Юсуф Аҳмадзод, Прокурори генералии Ҷумҳурии Тоҷикистон, 16 феврал зимни ҳисобот ба Маҷлиси миллии Маҷлиси Олӣ баён намуд. Бино ба гуфтаи Прокурори генералӣ санҷиши ҳолати қонунгузории замин дар ноҳияи Рӯдакӣ муайян намуд, ки дар ҳудуди он якчанд гурӯҳи муташаккили ҷиноятӣ ба харидуфурӯши замин, махсусан заминҳои кишоварзӣ, даст задаанд. “Танҳо дар ҳамин ноҳия 800 ҳолати ғайриқонунӣ ҷудо кардан ва харидуфурӯши 210 гектар замин ба маблағи 4,7 миллион доллар ошкор ва вобаста ба ин ҳолатҳо 73 парвандаи ҷиноятӣ оғоз шуд. Чунончи, гурӯҳи муташаккили ҷиноятӣ бо роҳбарии саҳмдори хоҷагии деҳқонии “Фирдавс” қариб 10 гектар замини корами обии хоҷагиҳои деҳқонии ноҳияро ба маблағи зиёда аз 450 ҳазор доллар ба шаҳрвандон ҳамчун замини наздиҳавлигӣ фурӯхтааст”.
Дар идомаи гузориши худ Прокурори генералӣ гуфт, ки ин гуна мисолҳо зиёд буда, дар натиҷаи чунин амалҳо танҳо дар давоми ду соли охир, бинобар ғайриқонунӣ тақсим намудани 170 гектар, аз ҷумла 114 гектар замини корами обӣ 58 хоҷагии деҳқонии ин ноҳия ба пуррагӣ барҳам хӯрдаанд. Дар ҷараёни тафтиши парвандаҳои ҷиноятӣ 112 нафар ҷинояткор муайян гардида, 28 нафар ба ҳабс гирифта шуд ва зарари молиявӣ ба маблағи 2,7 миллион сомонӣ барқарор гардид.
Дар робита ба худсарона ишғол намудани замин дар шаҳри Ҳисор Прокурори генералӣ иброз дошт, ки дар масоҳати 6 гектар ғайриқонунӣ сохтани 65 манзили истиқоматӣ ошкор шуда, аз натиҷаи санҷиш 78 парвандаи ҷиноятӣ оғоз ва 50 гектар замин ба ҳолати аввала баргардонда шуд.
- Мақомоти прокуратура ба барқарор намудани зарарҳои иқтисодӣ, иҷрои нақшаи ҷамъоварии андоз ва пардохтҳои гумрукӣ, пешгирии қочоқи молу маҳсулот ва мусоидат ба солимгардонии вазъи молиявии бонкҳо диққати ҷиддӣ дода, дар ин самт 495 миллион сомонӣ зарари молиявиро барқарор намуд, ки нисбат ба соли гузашта 135 миллион сомонӣ ё 38 дарсад зиёд аст, - иброз дошт Прокурори генералӣ ва афзуд, ки 282 миллион сомонии он ба манфиати давлат рӯёнда шудааст.
Таъкид гардид, ки дар давраи ҳисоботӣ баҳри пардохти пурраи андозҳо ва кам кардани бақияпулиҳои онҳо чораҳои дахлдор андешида шуданд. Дар маҷмӯъ, бо дахолати прокурорҳо 236 миллион сомонӣ маблағи андозҳо ба буҷет ворид шуда, ба судҳо 50 аризаи даъвогӣ оид ба рӯёндани 24 миллион сомонӣ қарзи андоз пешниҳод гашт ва пинҳон кардани андозҳо ба маблағи зиёда аз 25 миллион сомонӣ ошкор шуд. Чунончи, шаҳрванд К. Муҳаммадшоев дар давоми солҳои 2013-2016 бидуни қайд дар мақомоти андоз ба бунёд ва фурӯши хонаҳои истиқоматӣ машғул шуда, 4,5 миллион сомонӣ маблағи андозро пинҳон намудааст.
Тибқи гузориш, амалияи назорати прокурорӣ нишон додааст, ки иҷро нагардидани нақшаи пардохтҳои гумрукӣ на танҳо ба кам шудани воридот ва содирот, балки ба мавҷудияти ҳолатҳои зиёди қочоқи молу маҳсулот, кам нишон додани миқдор ва арзиши моли воридшуда ва дигар омилҳои субъективӣ вобаста аст. Аз тарафи гурӯҳи корӣ дар вилояти Суғд дар ҳамкорӣ бо мақомоти гумрук 828 ҳолати қочоқи молу маҳсулот ошкор гашта, нисбат ба гунаҳгорон 160 парвандаи ҳуқуқвайронкунии маъмурӣ ва 12 парвандаи ҷиноятӣ оғоз шуд. Дар рафти санҷишҳо ҳолатҳои бо роҳи қочоқ ба ҷумҳурӣ ворид намудани маҳсулоти пастсифат ва ба саломатии инсон зараровар низ ошкор гардиданд. Ба гунаи мисол, соҳибкори инфиродӣ Н.Зайдова аз Ҷумҳурии Мардумии Чин 94 номгӯи маҳсулоти гуногуни хӯрокаи пастсифатро ба миқдори 68 тонна ба маблағи 500 ҳазор сомонӣ бидуни барасмиятдарории гумрукӣ ба ҷумҳурӣ ворид намуда, ғайриқонунӣ ба фурӯш баровардааст.
Раҳмон Юсуф Аҳмадзод иброз дошт, ки ҷиҳати боз ҳам пурзӯр намудани назорати прокурорӣ ва бартараф намудани қонунвайронкуниҳо тадбирҳои амалӣ ва самарабахш андешида шуда, минбаъд низ дар таъмини волоияти қонун, ҳифзи ҳуқуқу озодиҳои инсон, мустаҳкам намудани тартиботи ҳуқуқӣ ва мубориза бо ҷинояткорӣ дар кишвар кормандони прокуратура саҳми арзандаи худро хоҳанд гузошт.
Мунаввари САФАР, “Ҷумҳурият”
Баёни ақида (0) Санаи нашр: 20.02.2017 №: 38 Мутолиа карданд: 2427
