ҳуқуқ
НАШЪАМАНДӢ. ДАР ПЕШГИРИИ ОН ХУДРО МАСЪУЛ ШУМОРЕМ
Мубориза бо гардиши ғайриқонунии маводи мухаддир ва пешгирии нашъамандӣ дар ҷомеа бо назардошти паёмадҳои ҳалокатбори он зарурати ҳар чи бештарро тақозо мекунад. Зеро паҳншавии маводи нашъаовар ва суистеъмоли он ҳамчун падидаи номатлуб ҳамеша боиси ташвишу нигаронист.
Ин раванди номатлуб ҳамеша зери назари роҳбарияти олии мамлакат қарор гирифта, сиёсати зиддимухаддиротии Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба пешгириву паҳншавии воситаҳои нашъаовар ва муборизаи беамон бар зидди ин вабои аср нигаронда шудааст. Пешвои муаззами миллат 22 декабри соли гузашта зимни ироаи Паёми худ ба Маҷлиси Олӣ бори дигар ба ин масъала таваҷҷуҳ зоҳир намуда, мақомоти ҳифзи ҳуқуқи мамлакатро вазифадор карданд, ки бо мақсади пурзӯр намудани мубориза бар зидди воридшавии маводи мухаддир ба кишвар ҳамкориҳои байниидоравиро тақвият бахшанд. Зеро фаъолияти муштараки вазорату идораҳои дахлдор ва мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳакимияти давлатии шаҳру ноҳияҳо дар пешгирӣ ва муқобила бо нашъамандӣ яке аз самтҳои афзалиятнок ба ҳисоб меравад.
Бар асоси омори пешниҳодшуда аз ҷониби Муассисаи давлатии «Маркази миллии мониторинг ва пешгирии нашъамандӣ» - и Вазорати тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолии ҷумҳурӣ ва Агентии назорати маводи нашъаовари назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон айни замон дар мамлакат беш аз 7000 нафар гирифтори бемории нашъамандӣ сабт шудааст, ки аз ин теъдод 5756 нафар маводи сахттаъсири героин истеъмол мекунад.
Маълумот дар бораи сабти гирифторони бемории нашъамандӣ нишон медиҳад, ки теъдоди мубталоёни ин беморӣ дар зарфи даҳ соли охир то ду маротиба коҳиш ёфтааст. Масалан, агар соли 2007 теъдоди истеъмолкунандагони маводи мухаддири сабтшуда 909 нафарро ташкил дода бошад, ин рақам дар соли 2016 то 401 нафар коҳиш ёфта, аксари гирифторон «афюн» ва «бангдона» истифода мекунанд.
«Шарҳи вазъи вобаста ба маводи нашъаовар дар Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соли 2016», ки чанде қабл дар Вазорати корҳои хориҷии мамлакат муаррифӣ шуд, аз муборизаи муваффақонаи сохторҳои марбутаи ҷумҳурӣ оид ба пешгирии интиқол, муомилоти ғайриқонунӣ, бемории нашъамандӣ паём мерасонад. Аз ҷумла, дар доираи мубориза бо ин падидаи номатлуб соли 2016 дар ҷумҳурӣ 1119 нафар барои содир намудани ҷиноятҳои мухаддиротӣ муҷозот гардидаанд, ки баландтарин нишондод дар панҷ соли охир мебошад. Ҳамзамон, дар зарфи як сол фаъолияти 48 гурӯҳи ҷиноятӣ, аз ҷумла чор гурӯҳи муташаккил ошкор ва қатъ гардид.
Ин тадбирҳо моро умедвор месозанд, ки дар заминаи талошҳои пайваста мизони нашъамандӣ, харидуфурӯш, интиқоли ғайриқонунии маводи мухаддир ба суръат коҳиш хоҳад ёфт. Ба ҳар сурат донистани он ки бемории нашъамандӣ инсонро ба ноҷӯриҳои ҷисмониву ақлонӣ бурда, асоси панҳншавии ҳаргуна вирусҳо, аз ҷумла ВНМО, гепатити С, бемориҳои узвҳои таносул ва сил мегардад, яке аз роҳҳои муассири ҷилавгирӣ аз он мебошад. Зеро иттилоотонии мардум оид ба ин беморӣ асоси чораҳои пешгирӣ ба шумор рафта, маҳз чораҷӯиҳои саривақтӣ метавонад садҳо нафарро аз марги эҳтимолӣ раҳо бахшад.
Марги бармаҳал, орзуҳои амалинагашта, тақдири шикаста, тифли рӯҳану ҷисман маъюб, ҷиноятҳои мудҳиш, ки аксаран баҳри дарёфти маводи нашъаовар сурат мегиранд, аз оқибатҳои нашъамандист, ки ба шахсият ва ҷомеа бетаъсир буда наметавонад. Аз ин рӯ, бояд дар ин самт корҳои таблиғотию ташвиқотӣ боз ҳам пурзӯртар гардида, ҳар фарди солимфикр дар пешгирии нашъамандӣ худро масъул шуморад.
Мироқил МИРСАИДОВ, духтури
наркологии Маркази саломатии ноҳиявии ноҳияи Рӯдакӣ
Баёни ақида (0) Санаи нашр: 12.07.2017 №: 145 Мутолиа карданд: 1628