туризм
РОМИТ – МИНТАҚАИ САЙЁҲӢ ВА ИСТИРОҲАТ
Дараи Ромит бо табиати зебо, обу ҳавои мусоид, рӯду дарёҳои пуртуғён, мавзеъҳои зиёди истироҳатӣ, парваришгоҳ - резервати «Ромит» дер боз чун минтақаи сайёҳӣ шуҳрат дорад.
Ҷангалзори он бо дарахтони тӯс, сафедор, себи ёбоӣ, нок, ангат ва ҳайвоноти нодири ба Китоби сурхи Тоҷикистон воридшуда – ҷадии сибирӣ, хирси малла ва бабри барфӣ машҳур гаштааст. Зери нишебиҳои кӯҳ ва аз тарафи рости дарёи Ромит миқдори зиёди истироҳатгоҳҳо ва лагерҳои кӯдакона қомат афрохтаанд.
Тибқи арзёбии мутахассисони соҳа, дараи Ромит барои рушди сайёҳии кӯҳӣ, велосипедронӣ ва қаиқронӣ мувофиқ мебошад. Гуфтан ба маврид аст, ки дар замони Иттиҳоди Шӯравӣ аз минтақаи Канаски дараи Ромит то шаҳри Ваҳдат хатсайри обӣ вуҷуд дошт, ки хоҳишмандон дар он қаиқронӣ мекарданд. Вале, айни замон, барои ташкили ин навъҳои сайёҳӣ инфрасохтори зарурии муосир намерасад.
Бо назардошти мавҷудияти ҷойҳои истироҳатӣ, табиӣ ва таърихӣ, моҳи сентябри соли 2000 - ум Қарори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи минтақаи истироҳат ва туризм» эълон кардани дараи Ромит ба тасвиб расида буд. Ҳоло ҳамасола дар фаслҳои баҳору тобистон сокинони кишвар ва меҳмонон баҳри сайру саёҳат ва фароғат ба истироҳатгоҳҳо, лагерҳои мактабӣ, боғҳои таҷрибавӣ , коргоҳи гулмоҳипарварӣ, осоишгоҳи «Зайрон» ва базаи сайёҳии Ромит сафар мекунанд. Боиси тазаккур аст, ки обҳои осоишгоҳи «Зайрон» шифобахш буда, дар он бемориҳои миёну пой ва буғумҳо табобат карда мешаванд. Осоишгоҳ метавонад дар як вақт то 200 нафарро қабул намояд. Дар лагерҳои «Ҳамсафар», «Булбулакон», «Коргарҷавонон», «Афсонаи кӯҳӣ», «Академияи илмҳо», «Садбарг», «Мағов», «Явроз», «Роҳи оҳан» ва «Кишоварз» ҳар сол наздики 2800 кӯдаку наврас истироҳат менамояд.
Дар масофаи 80 км дуртар аз шаҳри Душанбе, байни дарёҳои Сардаи Миёна ва Сорбо, дар масоҳати 16 100 гектар Парваришгоҳ-резервати «Ромит» доман паҳн кардааст. Мамнӯъгоҳ бо мақсади ҳифз ва омӯзиши олами ҳайвоноту наботот, маҳдудсозии таъсирҳои антропогенӣ, гузарондани чорабиниҳои барқарорсозии объектҳои табиӣ соли 1959 бо қарори Шӯрои вазирони ҶШС Тоҷикистон таъсис ёфтааст. Роҳ ба сӯи мамнӯъгоҳи «Ромит» сайргоҳи ҳақиқиро мемонад. Аз як тараф кӯҳҳои баланду сарзабз ва аз сӯйи дигар дарёи сертуғёни Кофарниҳон касро ба олами табиии рангорангу зебо ворид месозанд.
Табиат дар Ромит тамоми шоҳкориҳоро ба вуҷуд овардааст. Обу ҳавои муаттар, чашмаҳои обҳои зулол ва гӯшаҳои то ҳанӯз дар ҳолати табиӣ боқимонда сайёҳони зиёди дохиливу хориҷиро ба худ ҷалб менамоянд.
Гуфтан ба маврид аст, ки тибқи Барномаи давлатии рушди ҳудудҳои табиии махсус муҳофизатшаванда, масоҳати резервати биосферӣ якчанд маротиба зиёд карда мешавад. Ин имкон медиҳад, ки сайёҳии экологӣ ва пиёдагардии кӯҳӣ дар он рушд ёбад. Мамнӯъгоҳ, ҳамчунин, аз он ҷиҳат аҷибу диданӣ аст, ки дар натиҷаи ҳафриётҳои бостоншиносӣ ёдгориҳои таърихӣ – қалъаи посбонҳо дар даромадгоҳи мамнӯъгоҳ дар деҳаи Хушон, қалъаи Ҳисорак дар деҳаи Коху ва қарияи калони Шаҳидон пайдо гаштаанд, ки ба асрҳои X – XII тааллуқ доранд. Тафдонҳои оҳанобкунӣ ва асбобҳои аз филиз сохташуда аз он шаҳодат медиҳанд, ки аҳолии гирду атрофи қалъа ғайр аз олоти муҳофизатӣ ба тайёр кардани асбобҳои рӯзгор ва истеҳсолӣ низ машғул мешуданд. Мутаассифона, баъзе ёдгориҳои таърихии дар деҳаи Сорбо ҷойгирбуда, то ҳанӯз омӯхта нашудаанд. Ҳамчунин, дар ин ҷо шаршараи «Қайсар» ва чинори куҳани беш аз дуҳазорсола мавҷуданд.
Дар мамнӯъгоҳ метавон ёдгориҳои сангинро вохӯрд, ки ба муҷассамаҳои бузургҷуссаи Хоҷаи Ғор ва Чилдухтарон шабоҳат доранд. Мамнӯъгоҳ дорои осорхона мебошад, ки дар он маҷмӯи рустаниҳои хушк (гербарий) нигоҳ дошта мешаванд.
Олами набототи мамнӯъгоҳ ғанӣ ва рангин буда, то имрӯз пурра омӯхта нашудааст. Зарранг ва арча дарахтони асосии ҷангалзори мамнӯъгоҳ ба шумор мераванд. Ғайр аз ин, дар мамнӯъгоҳ дарахтони чормағз, бодоми талхдона, тӯс, бед, сафедор, себ, олуча, тут, зирк, хуч васеъ паҳн гардидаанд. Хурмои қафқозӣ, ангури ҳисорӣ, чинор, ҷавқосун, холмон аз намудҳое мебошанд, ки ба Китоби сурхи Тоҷикистон ворид шудаанд. Дар ҷангалзори он то 32 навъи ҳайвонот, аз ҷумла савсор, мири мушон, силовсин, бабри барфӣ, хирси малла, гург, рӯбоҳ, маскан гирифтаанд. Дар Китоби сурхи Тоҷикистон 18 намуди ҳайвоноти ширхӯр, ба монанди хирси маллаи тиёншонӣ, ҷайра, бабри барфӣ, дохил шудаанд.
Вале бо вуҷуди доштани чунин имкониятҳо, шумораи ками сайёҳони хориҷӣ ба дараи Ромит меоянд. Аз ин лиҳоз, ба гуфтаи мутахассисони соҳа, минтақа ба ташвиқу тарғиби бештар ниёз дорад. Дар баробари ин, ташкили нуқтаҳои пешниҳоди муваққатии велосипед, хаймаву қаиқ ва либосҳои махсус барои густариши туризм дар ин мавзеъ муҳим мебошад. Ҳамзамон, ҷалби сармоя, таъсиси намояндагиҳои ширкатҳои сайёҳӣ ва таъминоти кадрӣ аз афзалиятҳое мебошанд, ки бояд мавриди таваҷҷуҳи масъулон қарор бигиранд.
Ш. ҚУРБОН, «Ҷумҳурият»
Баёни ақида (0) Санаи нашр: 13.09.2018 №: 180 Мутолиа карданд: 1269