фарҳанг
ХУДО ОН ҶОСТ, КИ РОСТӢ ХОНА ДОРАД...
Мардуми тоҷик дар оғози солҳои соҳибистиқлолӣ ба муаммои сардаргум печид. Махсусан, ҷанги шаҳрвандӣ, ки бо дастгирии хориҷиён ва мусоидати Ҳизби наҳзати ислом оғоз гардид, сабаб шуду ҳазорон шаҳрвандон ҷони худро аз даст доданд, қисме аз мардум бехонаву дар монда, овораву сарсон ба хоки Афғонистон ва дигар кишварҳо фирор карданд.
Аз ин ҳодисаҳои мудҳиш ва нанговар ду даҳосола гузаштаасту бас. Вале маълум мегардад, ки як зумра касони иғвоангез аз он ҳодисаҳои даҳшатнок сабақ нагирифтаанд. Ваъда дода буданд, ки дигар ба ин корҳо даст намезананд ва танҳо барои манфиати мардуми тоҷик ва Тоҷикистон кору зиндагӣ мекунанд. Аммо солҳои охир чунин тарзи рафтору муносибати онҳоро надидем ва маълум мешавад, ки ваъдаҳои онҳо саризабонӣ будааст.
Аз осори устод Абуабдуллоҳи Рӯдакӣ то Садриддин Айнӣ ғояи сулҳ дар ҷои аввал қарор дорад. «Шоҳнома» - и безаволи Фирдавсӣ достони ситоиши хирад, сулҳ, созандагӣ ва таҷаллии рӯҳи ҷовидонаи мардуми озодаи мо мебошад. Арзиши волои сулҳ дар давраҳои мудҳиш ва хатарноки таърих боз ҳам возеҳтару амиқтар таҷассуми худро ёфтааст. Масалан, даврони лашкаркашиҳои Искандару Чингизхон ва Темур боиси қурбонии ҷони миллионҳо нафар мардуми бегуноҳ ва нобуд гардидани осори гаронбаҳои гузаштагон шуда буд.
Саъдии бузургвор бо назардошти аҳамияти таърихии сулҳ, зарурати он, амният ва пешрафти ҷомеа, онро чунин қаламдод кардааст:
Агар пилзӯрӣ, агар шерчанг,
Ба наздики ман сулҳ беҳтар зи ҷанг.
Эҷодиёти Мавлоно Ҷалолиддини Балхӣ низ фарогири фалсафаи сулҳи умумибашарӣ буда, дар «Маснавии маънавӣ» - и ҷовидонааш ваҳдат, дӯстӣ, бародарӣ, ҳамзистӣ, таҳаммулпазирӣ ва робитаи неки байни инсонҳоро аз ҷумлаи рисолатҳои азаливу аслии ҳузури башар шумурда, чунин мефармояд:
Мо барои васл кардан омадем,
На барои фасл кардан омадем.
Мавлоно муқобили ҷудоиву душманӣ ва ҷангу хунрезиҳо дар дунё буда, асли ҳаёти башарро дар пояи меҳр, рафоқат ва некиву ҳамзистӣ дар байни халқиятҳо медонад. Нигоҳи ӯ на ба як миллату халқияти ҷудогона равона аст, балки ӯ инсониятро дар як ҳад қарор медиҳад ва амнияту осоиши башарро амнияти ҷаҳон медонад.
Далелҳои таърихӣ собит менамоянд, ки аҷдоди мо аз давраҳои қадим на танҳо дар бораи олами набототу коинот изҳори ақида кардаанд, балки аз боби эътиқод, имон, дину оин, фалсафа, ҳаёту мамот, маънавият ва паҳлуҳои гуногуни он ибрози назар намудаву мавқеи хос доштаанд.
Фазилат ва маънавиёти воло доштани ниёгони мо осори онҳоро то ба имрӯз пураҳамият нигоҳ доштааст. Ҳамин тавр, маълум мешавад, ки онҳо ҷонибдори сулҳу субот ва оромии сарзамини худ ва ҷомеаи ҷаҳонӣ низ будаанд. Бовар доштанд, ки ягонагиву суботи сиёсӣ иқтидори давлатро баланд бардошта, пешрафту ободии ҷомеаро таъмин менамояд. Пас, сабаб чист, ки имрӯз намояндагони ташкилоти экстремистиву террористии ҳизби наҳзат дар Аврупо истода, худро ҳамчун шахсони миллатдӯст, худогоҳ вонамуд мекунанд ва бар муқобили халқу миллати хеш санги маломат мезананд?
Хушбахтона, Тоҷикистон бо сарварии Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон сол аз сол ба муваффақиятҳо ноил шуда истодааст. Бовар дорем, ки дар оянда низ бо меҳнату заҳмати шаҳрвандон кишвари азизамон ба комёбиҳои назаррас ноил мегардад ва душманону нотавонбинон бо ҳасрату таассуф хор мешаванд.
Шуҳрат САИДЗОДА, дотсенти кафедраи сиёсатшиносии ДДҲБСТ
Баёни ақида (0) Санаи нашр: 17.12.2018 №: 248 Мутолиа карданд: 937
