иқтисод
ХАТЛОН. БЕХАТАРИИ ОЗУҚАВОРӢ ДАР МАДДИ АВВАЛ
Кормандони раёсати кумитаи бехатарии озуқаворӣ дар вилояти Хатлон бо мақсади таъмини сифату бехатарии маҳсулоти хӯрокворӣ тайи соли равон тадбирҳои зиёди зиддиэпизоотӣ, ташхисию санитарӣ, пешгирию табобатӣ, бозрасии байторӣ, фитосанитарӣ, тухмию зотпарварӣ амалӣ намуданд, ки ба коҳиш ёфтани маҳсулоти пастсифату ба саломатӣ зараровар дар бозору фурӯшгоҳҳои вилоят мусоидат намуд.
Ба иттилои Ҳасанзода Меҳроҷ Аслам, сардори раёсати номбурда, давоми даҳ моҳи имсол барои пешгирии бемориҳои сироятии чорво ва таъмини вазъи муътадили эпизоотӣ, беш аз 105 ҳазор чорвои калони шохдор ва наздики 129 ҳазор чорвои майда аз ташхиси бемории буғумдард гузаронда шуд. Дар натиҷа, муайян гардид, ки дар 20 шаҳру ноҳияи вилоят, аз ҷумла Кӯшониён, Вахш, Дӯстӣ, Норак, Кӯлоб, Муъминобод, 217 чорвои хурди шохдор гирифтори бемории буғумдард аст. Ҳамаи ин чорво аз тарафи мутахассисони бахши санитарию эпидемиологӣ забҳ ва гӯшти онҳо безарар гардонда шуд.
Ҳамзамон, ба хотири аз бемориҳо ҳифз кардани ҳайвонот бар зидди бемориҳои сӯхтанӣ ва вабои сумдард дар чорвоҳои калону хурди шохдор, аспон ва маркабҳои сокинони минтақа эмгузаронӣ сурат гирифт. Ба муқобили бемориҳои сиёҳрон ва зардпарвини чорвоҳои калону майдаи шохдор, тоун, гул, брадзот ва моли майда низ бо ҳамин усул мубориза бурда шуд. Барои пешгирӣ аз бемории ҳорӣ ба ҳисоби миёна аз 14 ҳазор то 800 сар саг, маркаб, асп ва чорпоҳои калону майда ҳам эм карда шуд. Ба хотири нест кардани ҳашароту кирминаҳо дар бадан ва ҷойҳои исти ҳайвонот дар шаҳру ноҳияҳои вилоят мутаносибан аз 100 то 470 ҳазор чорвои калону майдаи шохдор дегелментизатсия гардид. Дар кашару оғилҳо (қариб 178 ҳазор метри мукааб) коркарди кимиёӣ роҳандозӣ шуд.
Истеҳсол, коркард, нигоҳдорӣ ва фурӯши маҳсулоти чорвою паранда низ зери назорати мутахассисони соҳа қарор дошта, дар бозору нуқтаҳои фурӯш 193 ҳазору 834 намунаи маҳсулоти кишоварзӣ санҷиш гузаронда шуд. Бо сабаби ба талаботи байторию санитарӣ ҷавобгӯ набудан 13 ҳазору 766 дона тухм, наздики 5 тонна ширу маҳсулоти ширӣ, 17 тоннаю 739 кило маҳсулоти гӯштӣ, қариб 1,5 тонна равғани рустанӣ, 573 кило моҳӣ, 450 кило асал, беш аз 6 тонна хӯроквории хушк, 52 тонна меваю сабзавот ва 16 тоннаю 404 кило полизӣ аз фурӯш боздоштаю маҳв карда шуд. Нисбат ба 584 шахси воқеию ҳуқуқие, ки қоидаҳои байторию санитарӣ, истеҳсол, коркард, нигоҳдорӣ, интиқол ва фурӯши маҳсулотро вайрон кардаанд, протоколи маъмурӣ тартиб дода шуда, аз онҳо ба андозаи 101 ҳазору 476 сомонӣ ҷарима ситонда шуд.
Бо мақсади ислоҳи камбудиҳое, ки дар рафти корҳои санҷишӣ ошкор шудаанд, ба мақомоти марбутаи давлатӣ санадҳои огоҳикунанда фиристода шуда, дар байни аҳолӣ суҳбату вохӯриҳо доир гардид.
Ҳамчунин, дар ин давра раёсат чорабиниҳои фитосанитарӣ, карантинӣ ва тухмӣ гузаронда, дар ҳаҷми 12 ҳазору 628 тонна маҳсулот, аз ҷумла пахта, ришта, ҷуроб, писта, решаи ширинбия, олу, тарбуз, кунҷид, таҳти карантин қарор дода шуд. Маҳсулоти мазкур тибқи талаботи байналмилалӣ ҳуҷҷатгузорӣ шуда, барои содирот ба кишварҳои Россия, Туркия, Эрон, Ҷопон, Олмон, Афғонистон, Чин, Беларус, Литва, Қирғизистон ва Покистон мувофиқ гардонда шуд. Баробари ин, ҷиҳати муҳофизати рустаниҳо аз зараррасонҳо анбору гармхонаҳо, боғ, киштзор, чарогоҳ ва ҷангал бо масоҳати зиёд аз лиҳози фитосанитарӣ дида баромада шуданд. Бо ҷурми риоя накардани талаботи Кодекси ҳуқуқвайронкунии маъмурии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар ин самт 98 шахси воқеию ҳуқуқӣ ба андозаи 31 ҳазору 320 сомонӣ ҷаримабандӣ гаштанд. Баҳри муайян кардани тухмиҳои аслию репродуксионӣ ба масоҳати 1 ҳазору 368 гектар майдон – назоратгоҳ ташкил ёфт.
Аз тарафи мутахассисони соҳа фаъолияти нафароне, ки дар вилоят ба истеҳсолу коркард, содироту воридот ва харидуфурӯши тухмӣ машғуланд, мавриди санҷиш қарор гирифта, барои ислоҳи саривақтии камбудиҳо дастур дода шуд.
Аз ҳолати нисбатан тоза, озода ва обод гардидани бозору фурӯшгоҳҳо ва иншооти онҳо дар вилоят бармеояд, ки тадбирҳои андешидаи раёсат дар ҷодаи таъмини сифату бехатарии маҳсулоти хӯрокворӣ натиҷаҳои чашмрас ба бор оварда, ба беҳтар гардидани вазъ мусоидат намудаанд.
Зокир ҲАСАН, “Ҷумҳурият”
Баёни ақида (0) Санаи нашр: 19.11.2019 №: 217 Мутолиа карданд: 1878
