ҳуқуқ
КИБЕРҶИНОЯТ. МУБОРИЗА БО ОН ДОНИШИ КОМИЛИ МУОСИРРО ТАҚОЗО МЕКУНАД
Дар асри XXI пешрафту тараққиёти замонаро бе донистани техникаву технологияи компютерӣ тасаввур кардан ғайриимкон аст. Пешрафту тараққиёти технологияи муосир дар баробари садҳо манфиат, аз мушкилот низ холӣ нест. Яке аз чунин проблемаҳо ин тавсеа ёфтани киберҷиноят бо истифода аз технологияи компютерӣ мебошад, ки мубориза алайҳи он дар тамоми давлатҳо оғоз ёфтааст.
Ин ҷиноят аслан аз тарафи одамоне содир мешавад, ки онҳо техникаву технологияи муосирро ба дараҷаи хуб медонанд. Ин тоифаро дар кишварҳои Ғарб «хакер» ном мебаранд ва яке аз сабабҳои ба ин ҷиноят даст задан ба даст овардани фоидаи калони пулӣ мебошад.
Тибқи маълумот, то кунун хакерҳо почтаи электронии миллионҳо истифодабарандагони интернетро шикаста, мушаххасоти 4,9 миллион почтаи Gmail, қариб 4,5 миллион почтаи Mail.ru ва беш аз 1 миллион корбари Yandex - ро ба даст овардаанд. То ҳол маълум нест, ки дар паси ин ҳуҷумҳои хакерӣ кӣ меистад ва барои кӣ кор мекарданд ва кадом маълумот мушаххасан барои онҳо муҳим аст. Бино ба суханони кормандони илмии ширкати TrendMicro, ки яке аз фаъолтарин ширкати коркарди системаи муҳофиза аз таҳдидҳои ранга маҳсуб мегардад, бадхоҳон ҳуҷҷатҳо ва ҷадвали электронии рисолаи дипломатӣ, тадқиқоти сохторҳо ва якчанд ширкатҳоро меҷӯянд.
Нарт Вилнев ва Давид Санчо, муҳаққиқони Донишгоҳи Торонто, дар як маърӯзаи худ чунин гуфтаанд: «Ин ҳуҷум ба таври автоматӣ ва бе ягон санҷиш амалӣ мегардад, вале ин кори дасти дӯстдорон нест. Ин ҳуҷумҳои ҳадафнок аст ва бо воситаи барномаи зараровари ПО, ки барои истифодабаранда ноаён аст, ба компютер ворид мегардад ва ба бадхоҳ имкон медиҳад, ки ба маълумоти мушаххас дастрасӣ ёбад».
Барои мубориза бар зидди киберҷиноят мақомоти қудратиро зарур аст, ки кадрҳои соҳибтаҷриба ва дорои донишу малакаи баланди технологияи компютеридоштаро тайёр намоянд, зеро бе фаҳмиши комили технологияи компютерӣ мубориза бо ин зуҳурот номумкин аст. Ҷумҳурии Тоҷикистон низ яке аз субъектони мубориза бар зидди киберҷиноят ба ҳисоб рафта, дар ин самт бо якчанд мамлакати дунё ҳамкориро ба роҳ мондааст.
Сафархонзода АББОС, хонандаи синфи 11- и гимназияи хусусии «Кафолат»
Баёни ақида (0) Санаи нашр: 13.06.2020 №: 109 Мутолиа карданд: 1010
