фарҳанг
РӮЗГОРЕ БАРОИ ИБРАТ
Муаррихи маъруф, устоди соҳибмактаб Мулло Эркаев 9 майи соли 1910 дар деҳаи Сайроби ноҳияи Бойсуни аморати Бухоро, дар оилаи тоҷик ба дунё омадааст.
Мулло ном ниҳодани писар аз муҳаббати зиёди падару модар баҳри дар оянда соҳиби донишу шахси муътабари ҷомеа гардидани фарзанд шаҳодат медиҳад. Падару модар сараввал Муллоро ба назди муллои деҳа барои соҳиби хату савод шудан бурданд, чанд муддат он ҷо дарс гирифт. Вақте ки ҳокимияти шӯравӣ дар Осиёи Миёна таъсис гардид, бародари угайи Мулло Алпомиш соли 1924 Муллоро ба мактаби кӯдакони Душанбе овард. «Душанбе дар он солҳо симои як деҳаро дошт, аммо дар назарам басо зебо менамуд», - дар дафтари хотироташ нигоштааст устод Эркаев. Дониши хуб ва иштироки фаъолонаи ӯ дар корҳои ҷамъиятӣ сабаби ба сафи созмони комсомол дохил гардидан ва сардори комсомолҳои хонаи кӯдакон интихоб шуданаш гашт. Ҳамин тавр, соли 1927 соҳиби роҳхати идомаи таҳсил дар Донишкадаи муаллимтайёркунии тоҷик дар Тошканд гардид. Аз сабаби норасоии омӯзгорон дар Тоҷикистон Мулло Эркаев пеш аз хатми донишкада ба Тоҷикистон фиристода шуд.
Мулло ба касби омӯзгорӣ дар замони таҳсил дар мактаби кӯдакон муҳаббат пайдо намуда буд. Баробари фаъолияти омӯзгорӣ дар бахши ғоибонаи ихтисоси таърихи Донишкадаи омӯзгории шаҳри Сталинобод (ҳоло Душанбе) донишҷӯ шуд. Бо назардошти дониши хубу лаёқати воло доштанаш Мулло Эркаевро дар донишкада ба кор гирифтанд. Соли 1941 бо таклифи мақомоти ҳизбию давлатӣ ба иҷрои корҳои сиёсии давлатдорӣ пайваст. Соли 1950 ба донишкада баргашта, то соли 1975 ба ҳайси мудири кафедраи таърихи ИҶШС фаъолият намуд.
Бояд тазаккур дод, ки устод Мулло Эркаев зинаҳои баланди унвонҳои илмиро соҳиб буд. Соли 1963 Комиссияи аттестатсионии ИҶШС ба ӯ унвони профессорӣ дод. Рисолаи докториаш аз тарафи доварон (апонентон) дастоварди назаррас на фақат дар илми таърихшиносии тоҷик, балки умумииттифоқӣ шуморида шуд. Соли 1967 узви вобастаи Академияи илмҳои педагогии ИҶШС-ро соҳиб гардид.
Устод Мулло Эркаев муаллифи зиёда аз 170 асару мақолаҳои илмӣ ва илмию оммавист. Заҳмату талошҳои устод Мулло Эркаев дар роҳи таълиму тарбия ва тадқиқотҳои арзишманди илмӣ бо нишон, орден ва унвонҳои фахрии «Барои меҳнати шоён дар Ҷанги Бузурги Ватании солҳои 1941 - 1945», «Нишони фахрӣ», «Байрақи Сурхи Меҳнат» (ду маротиба), Омӯзгори хизматнишондодаи ҶШС Тоҷикистон, Ходими хизматнишондодаи илми ҶШС Тоҷикистон қадр гардидааст.
Раҳматшо ДАВЛАТШОЕВ,
докторанти PhD-и Донишгоҳи миллии Тоҷикистон
Баёни ақида (0) Санаи нашр: 30.07.2020 №: 142 Мутолиа карданд: 744
