Санъати чакандӯзӣ навъе аз тарзҳои дӯхтани гулҳо, нақшу нигор ва тасвирҳои рамзнок бо риштаҳои ранга дар матои пахтагин ва абрешимӣ мебошад. Одатан бо усули гулдӯзии чакан курта, чодар ё сӯзанӣ, болишт, ҷойпӯш, сардеворӣ, тоқӣ, гаҳворапӯш, парда, чойхалта, сачоқ, рӯймол, ҷойнамоз ва ғайра истифода мешавад. Дар гулдӯзии чакан тасвирҳои рамзнок ва мазмунҳои мифологӣ оид ба табиати атроф, кайҳон, орзую омоли мардум истифода мешаванд. 

Ҳар нақши дар  матоъ дӯхташуда ном дорад, чунончи косагул, гули анор, барги бед, бодомак, лола, райҳон, тоҷи хурӯс, булбул, думи товус, моҳу ситора, офтоб, абр ва монанди инҳо. Маҳорату таҷрибаҳои дӯзандагон аз интихоби матою риштаҳои ранга, нақшакашӣ, духтани гулҳову нақшаҳо ва духтани либосҳо иборат мебошад. Риштаҳоро дар даҳсолаҳои гузашта худи ҳунармандон аз калобаи пахтагин тайёр мекарданд.  Риштаҳоро бо гиёҳу моддаҳои химиявӣ ранг мекарданд. Ҳоло чакандӯзон, асосан, аз риштаҳои корхонаӣ истифода мебаранд.

Санъати чакандӯзӣ хоси минтақаи Кӯлоб аст, ки он дар ҷануби Тоҷикистон, дар вилояти Хатлон ҷойгир мебошад. Шаҳри Кӯлоб маркази ҳунармандони чакандӯз ба шумор меравад. Ин навъи ҳунар, аз ҷумла дар ноҳияҳои Восеъ, Муъминобод, Данғара, Ховалинг, Фархор, Шамсиддин Шоҳин, Мир Сайид Алии Ҳамадонӣ васеъ истифода мешавад. Дар минтақаи Кӯлоб чакан яке аз муҳимтарин куртаи арӯс маҳсуб меёбад. Ҳар арӯс бояд чодари чакан дошта бошад. Домодҳо дар ин минтақа дар айёми тӯяшон тоқии чакан ба сар мекунанд. Инчунин, ҳунари чакандӯзӣ як унсури ҳувияти миллӣ ба шумор меравад, ки истифодабарандагон бо ифтихор ва меҳру муҳаббат маҳсулоти чакандӯзиро истифода мебаранд. Имрӯзҳо дар намоишҳо, озмунҳо, барномаҳои консертӣ, ҷашнҳои арӯсӣ ва идҳои оммавӣ хурду бузурги тамоми минтақаҳои кишвар ба таври дилхоҳ чакан дӯхта ба бар мекунанд. 

Таҳияи Гулнисои САЪДОНШО, «Ҷумҳурият»