Дар адабиёти пешинаи мо ситоиши модар аз Ҳаким Фирдавсӣ оғоз шудааст: 

 

Зи гетӣ ҳаме панди модар ниюш, 

Ба бад тез маштобу бар бад макуш. 

 

Шабу рӯз чун ҷон гироми-ш дор,

Ки чун ҷон бипарвардат дар канор!

 

Дар адабиёти муосири Тоҷикистону Эрон Мирзо Турсунзода ва Эраҷ Мирзо аз нахустин вассофони симои мондагори модар ба шумор мераванд. Аз муҳтавои ашъори ба модар бахшидаи устодони каломи бадеъ Мирзо Турсунзода («Модарам», «Дили модар», «Дасти модар») ва Эраҷ Мирзо («Модар») хонандаи бофарҳангу адабдӯсти мо бархӯрдор аст. Аммо, ба пиндори ин ҷониб, дар арсаи ҳунари тоҷик, бавижа ҳунари овозхонӣ, дар васфи модар бори нахуст устод Зафар Нозим суруд хондааст ва он ҳам суруди «Модар»-и худро, ки ба нимаи аввали соли 1960 рост меояд. Зафар завқи шеърнависӣ ҳам дошт. То эҷоди ин суруд дар консертҳояш суруди «Гулдаста»-ашро тараннум мекард. Омехта бо таронаҳои мардумӣ чизҳои дигареро ҳам месароид. Баъди даргузашти модари маҳбубу ғамгусораш ин матн ба қалам омад ва барномаи сурудҳояшро басо рангин кард. Ҳаводорони санъати ӯ аз оғози ҳунарнамоиҳояш дар саҳна иҷрои ин таронаи ҳузнангезро хоҳиш менамуданд:

 

Чароғи шоми ҳиҷронам маро партофта рафт,

Гули якрӯза меҳмонам маро партофта рафт.

Фалак дар ларза меояд, зи дида хун ҳамеборад, 

Аниси булбуловозам маро партофта рафт…

 

Аз байти мақтаъ (охир)-и суруд: 

Зафар, хезу паноҳат бар Худо кун,

Аҷал гар бевафо бошад, вафо кун.

дарёфтан мумкин аст, ки бандҳои дигар бо қитъаи намунаоварда ҳамвазн нестанд, аммо ба ҷиҳати равониву асаргузорӣ шунавандаи таҳти таъсири садои ниҳоят олӣ ва оҳанги басо дилнишинмонда аслан ин заъфро ҳис намекард.

Ба далели нуқси орояҳои адабиву ҳунарӣ шояд шӯрои бадеии вақти Кумитаи радиову телевизион машварати сабти онро надода бошад, аммо суруд аз ҷониби устод Зафар бисёр муассир ба гӯш мерасид (зимнан, мухлисони ӯ то ба имрӯз он сабтро ҳифз кардаанд). 

Адои ин суруд дар бораи модари мушфиқу меҳрубон ҳеваашро нашикаст (Фикр мекунам, ки вожаи ҳева бостонист ва тағйирёфтаи ҳавас нест).

Устод Зафар чун дар бахши форсии факултаи шарқшиносӣ муддате таҳсил карда буду бо хатти ниёкон ошноӣ дошт, адабиёти бародарони форсизабонро низ тагурӯ кард. Ниҳоят, матни муддаои дилро ба даст овард: «Модар»-и Маҳдии Суҳайлӣ:

Боз омадам ба кӯйи ту, эй қиблаи умед,

Эй модаре, ки соҳати ҷонам сарои туст

Боз омадам, ки бӯса занам бар мазори ту,

Эй модаре, ки ҷону дили ман фидои туст.

 

Ғамхона аст синаи ман дар фироқи ту,

Он кас, ки ҳаст аз ғами ман бохабар, Худост.

Огаҳ набудам аз ғами бемодарӣ, вале,

Маргат паём дод, ки бемодарӣ балост.

 

Нақароти байни ин ду бандро: 

Оҳ, модарам, модарам, 

Ҷон, модарам, модарам,

Эй, модарам, модарам.

 

устод Зафар илова кардааст. 

Нимаи дуюми соли ҳафтод ин матн бо оҳанги мутантан хонда шуд ва «Модарнома»-и устодро то ҷое пурра кард. Ин суруд аз тариқи радиову телевизион шунавонда мешавад, ки мояи хушҳолии мо - алоқамандони ҳунари баланди ин ромишгари мумтоз ҳам мебошад. 

Ва «Модар»-и Назри Яздонӣ сеюмин шеърест, ки бо оҳанги басо марғуб зинатбахши силсилаи сурудҳои дар васфи модар мехондаи устод Зафар Нозим шудааст.

Матн аз панҷ банд иборат буда, ин ҷо танҳо қитъаи аввали онро зикр мекунем:

 

Модар, модар, ёди парешон Модар, 

Модар, модар, чароғи сӯзон Модар.

Афсурдаву хушкида дар чашми тарам,

Пайваста чу шохаи шукуфон модар…

 

Эҳсос мешавад, ки шеър ба ҳавои таронаҳои мардумӣ иншо шудааст. Танини оҳанги матн ба дил фараҳ мебахшад…

 

Сулаймон АНВАРӢ, устоди ДМТ