Дару тирезаҳои куҳна, мизу курсиҳои шикаста, сақфи бо матоъ маҳкамшуда, фарши гилини синфхонаҳо… Чӣ манзараи ногуворе дорад ин таълимгоҳ. Боварнакарданист, аммо воқеият дорад, ин манзараи МТМУ № 62 - и ноҳияи Фархор аст. Манзараи муассисае, ки  бо вуҷуди дар ҳолати садамавӣ қарор доштани синфхонаҳо, боз ҳам 230 хонандаро ба таълим фаро гирифтааст. 

 

ОН ЧИ АЁН АСТ...

Чанде пеш ба ин таълимгоҳ рафтам. Дар кабинети тангу торик ва вайронае як гурӯҳ омӯзгорон нишаста буданд.  Баъди салому алейк аз онҳо суроғи директори таълимгоҳро гирифтам. Ҳабибулло Раҳмонов, директори муассисаи мазкур, ки ӯ ҳам он ҷо нишаста буд, худро шинос намуд. Баъдан маълум шуд, ки ин кабинет ҳам вазифаи дафтари кории директор ва хонаи муаллимонро иҷро мекардааст. Хостам бо омӯзгорон доир ба мушкилоти муассиса суҳбате дошта бошам. Ҳама бо як овоз «Он чи, ки аён аст, ҳоҷат ба баён нест» гуфтанд.

Тавре дар акс мебинед, бинои муассиса рехтаву валангор, дохили бино, хусусан 3 синфхонаи бинои якум (садамавӣ) торику танганд. Фарши дар замистон наму дар тобистон чанг, деворҳои рехта солҳост, ки ба сифати таълим халал мерасонад. Ашёи хониш - мизу курсӣ ва тахтаҳои синфӣ дар ин замони  пешрафти илму техника «мактаби куҳна» - ро ба хотир меорад.Таълимгирандагони муассисаи таҳсилоти миёнаи умумии  № 62 - и деҳаи 5 - солагии Тоҷикистони ноҳияи Фархор аз раванди навсозиву мувофиқ кунондан ба шароити замони муосир дар канор мондаанд.

Шоҳидони ҳол мегӯянд, ки муассисаи мазкур ҳанӯз соли 1996 ҳамчун мактаби  ҳаштсола сохта шудааст. Баъдтар бо сабаби зиёд шудани хонандагон ва норасоии ҷойи нишаст бинои иловагии таълимӣ сохта, онро ба муассисаи таҳсилоти миёнаи умумӣ табдил доданд. Вале, бо мурури замон, бинои дуюм низ мушкили норасоии ҷойи нишастро бартараф карда натавонист. Аҷиб ин аст, ки ин таълимгоҳ як солу ду сол не, балки солҳост, ки  дар чунин ҳолат қарор дорад, вале масъулони соҳа дар ҳалли мушкилоти он чорае  намеандешанд. Маҳз ҳамин паҳлуи масъала моро водор сохт, ки роҳ сӯи ин муассисаи таълимӣ бигирем.

 

ТАЛОШҲОИ БЕНАТИҶА

Дар нақша буд, ки қатори иншооти ҷашнӣ бахшида ба 30-солагии Истиқлолияти давлатӣ муассисаи нав бунёд шавад, аммо бо сабаби норасоии маблағ ин кор иҷро нашуд.

- Аз ҳолати муассиса мақомоти дахлдор огаҳанд, аммо пешравие дар самти беҳтарсозии он ба чашм намерасад. Даҳҳо маротиба ба шуъбаи маорифи ноҳия муроҷиат кардем. Ҳоло яке аз проблемаҳои умдаи муассиса норасоии ҷойи нишаст аст. Чанд сол пеш бо дархости шуъбаи маорифи ноҳия аз якчанд таълимгоҳ курсиҳои истифодашуда овардем. Аммо чи хеле ки дидед, мизу курсиҳо шикастаанду бисёре аз  онҳоро харак  иваз намудааст, - гуфт Ҳабибулло Раҳмонов.

Аз чанд мақомот омада, акс гирифта рафтанду барнагаштанд. Мушкилот ҳанӯз боқист. «Девори яке аз синфхонаҳо кафидааст. Чи хеле мебинед, гирду атрофи онро шӯра хӯрда. Мабодо дар вақти дарс чаппа шавад, ҷавоби инро кӣ медиҳад?», - гуфт Асомиддин Ҳакимов, муовини директор. 

Фарши синфхонаҳо валангор, бӯйи намӣ ва ҳавои вазнини онҳо, албатта, ба саломатии омӯзгорон ва шогирдон таъсири манфӣ дорад. Ҳолати синфхонаҳои садамавӣ  ба талаботи санитарию гигиенӣ  ҷавобгӯ нест. Зеро дар пайи боридани барфу борон намии замин зиёд шуда, ба солимии шогирдон зарар дорад. 

Баъзе волидони хонандагон аз тарси садамавӣ будани бинои муассиса ва шароити бад доштани он фарзандонашонро бо вуҷуди дар масофаи дур ҷойгир шудан ба дигар муассисаҳои таълимӣ мебаранд. Баъзеҳо ба хонаи наздикон барои идомаи таҳсил равон мекунанд, ки ин ҷиҳати масъала низ нигаронкунанда аст. 

 

ВАҚТЕ КИТОБИ ДАРСӢ НАМЕРАСАД…

Камбудиҳои муассиса бешуморанд.  Дар мавриди мушкилоти шароити таълимӣ ҳоҷати гап нест, чун ҳама чиз рӯшан гашт. Аммо, бовар кунед, вақте дар мактаб китоби дарсӣ намерасад, ин ҷиҳати масъала таваҷҷуҳи ҷиддӣ мехоҳад. «Аз соли 2000 китоби дарсии алгебраи синфи 8 нодир шудааст. Дар муассиса ҳамагӣ 1 китоби алгебраи синфи 8 мавҷуда аст. Он ҳам барои хонанда ва ҳам барои истифодаи омӯзгор мебошад», - мегӯяд, Холмурод Қараев, омӯзгори фанни алгебра.  

«Баъд аз дархости пай дар пай дар мавриди китоби алгебраи синфи 8, барои соли хониши дарпешистода як миқдор китоб оварданд, ки ин ҳам басанда нест. Дар баробари ин, китоби дарсии физикаи синфи 8, забони русии синфи 6 намерасад. Муассиса то ҳол китобхона надорад, ки далели рӯшани норасоии китоб аст. Умедворем, ки баъди нашри ин матлаб норасоии китоб ҳарчи зудтар ҳалли худро меёбад», - гуфт Асомиддин Ҳакимов. 

 

МАСЪУЛОН ОГАҲАНД, АММО…

Хайрулло Шоҳимардонзода, мудири шуъбаи маорифи ноҳияи Фархор, бо вуҷуди далелҳои овардашуда, норасоии китобҳои дарсиро инкор кард. Аммо аз ҳолати садамавии 2 синфхона изҳори нигаронӣ намуд. Инчунин, таъкид дошт, ки сохтмони таълимгоҳ ба зиммаи мо нест, аммо ҷиҳати таъмири синфхонаҳои садамавӣ дар ҷустуҷӯи сармояем. Барои бунёди муассисаи замонавӣ дар заминаи ин муассиса то ҳол чизе гуфта наметавонам. 

Дилшод Сафарзода, сардори раёсати сохтмони асосии Вазорати маориф ва илми ҷумҳурӣ, вобаста ба мушкили мазкур чунин гуфт: «Сохтмони муассисаҳои таълимӣ, синфхонаҳои иловагӣ, таъмиру тармими мактабҳо бар зиммаи мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатии шаҳру ноҳияҳост. Масъулон бояд дурнамои зиёдшавии аҳолиро дошта бошанд ва дар робита ба ин, бунёди муассисаҳои таълимиро ба нақша гиранд».

Тахтаҳои синфӣ ва мизу курсиҳои муассисаи таҳсилоти миёнаи умумии № 62, ки муддати тӯлонӣ хизмат намудаанд, кайҳо бояд иваз мешуданд, вале афсӯс чунин нашудааст.

Дар хусуси синфхонаи компютерӣ, кимиё, биология ва омодагии дифои ҳарбӣ ҳоҷати сухан ҳам нест. 

Маориф, яке аз соҳаҳои афзалиятнок дар сиёсати иҷтимоии давлату Ҳукумати Тоҷикистон маҳсуб меёбад, ки ин ҳақиқати бебаҳс аст. Бунёду навсозии садҳо муассисаҳои таълимӣ аз марказ то дурдасттарин деҳаҳои кӯҳистони Тоҷикистони азиз, бахусус дар чанд соли охир далели ҳамин гуфтаҳоянд.

Вале, аҷабо! Ҳисси масъулиятшиносии мутасаддиён куҷост? Чаро дастандаркорони мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ ва шуъбаи маорифи ноҳия масъулиятро бар дӯш намегиранд?

 

Лола РИЗОӢ,

«Ҷумҳурият»