15 апрел дар кишвари мо дар баробари таҷлили рӯзи ба дунё омадани Қаҳрамони Тоҷикистон, асосгузори адабиёти муосири тоҷик Садриддин Айнӣ, инчунин Рӯзи илми тоҷик аст. Ин санаи таърихиро на танҳо дар Душанбе, балки дар шаҳрҳои Бухорову Самарқанд бо баргузории маҳфилу чорабиниҳои адабиву илмӣ пешвоз мегиранд.

Мардуми сарфарози Самарқанд, бавижа масъулони Хона-музейи Садриддин Айнӣ ин рӯзи хуҷастаро бо омодагии вижа истиқбол мегиранд. Имсол низ ба хотири арҷгузории ин фарзонаи айём як қатор чорабиниҳо дар назар аст.

Бино ба гуфтаи директори хона-музей Амриддин Пӯлодов, бо ибтикори мардуми Самарқанд ҳавлии устодро то фарорасии зодрӯзашон саршор аз гулҳои рангоранг карданиянд. 

- Бо пешниҳоди чанд тан аз равшанфикрон иқдом пеш гирифтем, ки як порча замини хона-музейро бо гулҳои рангоранг оро бидиҳем, то фазои ин даргоҳи умед пайваста муаттару музайян бошад. Дар ин ҷода, аллакай, аз тарафи аҳли адаб, аз ҷумла узви Иттифоқи нависандагони Тоҷикистон, яке аз фарҳангиёни шаҳр Адаш Истад ва Саидмурод Илёсов садҳо бех гул ба мо армуғон шуду кормандони мо пайи шинондани онҳоянд, - гуфт Амриддин Пӯлодов.

Тавре Адаш Истад хабар дод, 15 апрел хонандагону донишҷӯёни мактабҳои шаҳр ва факултети филологияи Донишгоҳи давлатии Самарқанд бо барномаҳои ҷолибу диданӣ таъби ҳозиронро шод хоҳанд кард. Он рӯз ба тамошои хона-музей аз гӯшаву канори гуногуни Ӯзбекистон меҳмонони зиёд ва гардишгарони хориҷӣ ташриф меоранд.

Дар ин баробар Амина Шарофиддинова, яке аз фаъолони ҷомеаи мадании Самарқанд пешниҳод кардааст, ки дар ин санаи таърихӣ боз як шоир ва равшанфикри тоҷик, шогирди писандидаи устод Садриддин Айнӣ Пайрав Сулаймонӣ ба дунё омадааст ва чи хуш аст, агар ҳар сол барои арҷгузории ёду ёдгори вай низ камари ҳиммат баста шавад.

Амриддин Пӯлодов, ҳамчунин, аз мардуми Тоҷикистон ва аҳли зиё даъват ба амал овард, ки барои то ба хона-музей расондани китобҳои адибони тоҷик, бахусус осори марбут ба ҳаёту фаъолияти аллома Садриддин Айнӣ, мусоидат намоянд. Оянда дар назар аст, ки фурӯши китобҳо ба забони тоҷикӣ роҳандозӣ шавад, то соҳибзабонони ҳудуди Ӯзбекистон тавассути ин боргоҳи маърифат ба сарчашмаҳои адабу фарҳанги мо дастрасии бештар пайдо кунанд.

Корманди осорхона Назира Ҷалилова афзуд, ки ин даргоҳ ба рӯйхати мавзеъҳои тамошоии кумитаи сайёҳии Ӯзбекистон ворид шуда, аз тоҷикони ин кишвар ва берун аз он хоҳиш мекунем, ки вақти сафар ба Самарқанд боздид аз онро ба нақша бигиранд. Бештари мардум, махсусан тоҷикистониён баъди хуб шудани муносибатҳо пайваста ба шаҳри мо то ба майдони Регистон меоянд, аммо шояд иттилоъ надоранд, ки аз Регистон то ҳавлии устод Садриддин Айнӣ мешавад пиёда расид. Гурӯҳи дигар то ба дарвозаи ҳавлӣ мерасанд, чанд акс мегиранд ва мераванд бозпас. Ҳол он ки дохили хона-музей фазои хуби таърихӣ дош-та, пур аз факту далел, ашёи аслии рӯзгори Қаҳрамони Тоҷикистон аст. Ин ҷо метавон дар бораи зиндагии сивупанҷсолаи адиб, муҳити оилавӣ, шеваи ба худ хоси рӯзгордорӣ ва рафти кори эҷодӣ паёмҳои тоза дарёфт. 

Бояд ёдовар шуд, ки устод Садриддин Айнӣ дар ин манзил 35 сол зиста (аз соли 1917 то 1951), беҳтарин осорашро, мисли «Ғуломон», «Одина», «Ятим», «Мактаби куҳна» ва «Исёни Муқаннаъ» офаридааст. Қисмати аввали хона дар асри ХVIII ва қисмати дувуми он дар асри ХIХ бунёд ёфта, ниҳолҳои бо дастони худ нишондаи соҳибхона, аз ҷумла ду дарахти себ, шафтолу ва ток ҳанӯз ҳам сарсабзу самароваранд. Он бо ибтикори роҳбарияти онвақати Ӯзбекистони шуравӣ ҳамчун объекти таърихӣ соли 1967 ба қайд гирифта шуда, минбаъд расман осорхона гардид. Соли 2018 Ҳукумати Ҷумҳурии Ӯзбекистон ба ифтихори 140-солагии устод Садриддин Айнӣ барои таъмири осорхона 300 ҳазор сӯм (баробар ба 37 ҳазор доллари амрикоӣ) маблағ ҷудо кард. Дар натиҷа манзили адиб бо тарҳу намои тоза дарашро ба мухлисону ҳаводорон боз кардааст. 

 

Бузургмеҳри БАҲОДУР,  «Ҷумҳурият»