Вакилони Маҷлиси намояндагон Созишномаи грантӣ (амалиёти махсус) байни Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Бонки осиёии рушд оид ба лоиҳаи системаи обёрии ба тағйирёбии иқлим, офатҳои табиӣ тобовар ва навсозии заҳкашу заҳбурҳо дар ҳавзаи дарёи Вахшро, ки 31 декбри соли 2021 ба имзо расида буд, пазируфтанд.

 

Ҷамшед Каримзода, муовини аввали вазири молия, зимни муаррифии созишнома дар парлумон гуфт, ки барои татбиқи лоиҳа аз ҳисоби маблағҳои Бонки осиёии рушд 30 миллион доллари ИМА маблағи грантӣ ҷалб мешавад. Ҳиссаи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон 5,2 миллион доллар ҳамчун имтиёзҳои андозӣ ва дигар хароҷотҳои натуралист. 

Ҳадафи асосии лоиҳа, пеш аз ҳама, баланд бардоштани устуворӣ, тағйирёбии иқлим, самарабахшии захираҳои об ва даромади хоҷагидорон дар қитъаҳои интихобшудаи ноҳияи Ёвон, ки дар ҳавзаи поёноби дарёи Вахш ҷойгиранд, иборат аст. 

Дар доираи лоиҳа навкунии тамоми инфрасохтори обёрӣ, заҳбурӣ, ки ба тағйирёбии  иқлим, офатҳои табиӣ устувор, аз ҷумла навкунӣ ҳолатҳои зилзилабардории каналҳои асосӣ ва иншооти ба он алоқаманд, таъмини дастгоҳҳои аз ҷиҳати энергетикӣ самараноки обкашӣ, паст кардани оқибатҳои зангзагӣ, устуворнамоию барқарорсозии сойҳои калон, навкунии шабакаҳои заҳбуру низоми обёрӣ, ҷорӣ намудани агрегатҳои насосии таҷдидшуда ва каммасраф барои майдони 3050 гектар ба нақша гирифта шудааст.

Гузашта аз ин, иқтидори идоракунӣ ва амалиётҳои системаҳои навкардашудаи  обёрӣ ва заҳбурӣ ба тағйирёбии иқлим мутобиқ карда шуда, пурзӯр мегарданд. 

Тибқи лоиҳа, барои иҷрои кор ва хариди таҷҳизотҳо 22 миллион доллар, барои хизматрасонии машваратӣ 3,8 миллион, барои идоракунии лоиҳа 0,8 миллион, инчунин, маблағҳои тақсимнашудаи захиравӣ 3 миллион доллар пешбинӣ гаштааст.

Татбиқи Лоиҳаи системаи обёрии ба тағйирёбии иқлим, офатҳои табиӣ тобовар ва навсозии заҳкашу заҳбурҳо дар ҳавзаи дарёи Вахш барои беҳтарсозии сатҳи иҷтимоии мардум, рушди иқтисодиёти мамлакат, баланд бардоштани самаранокии истеҳсолоти кишоварзӣ, ташкили ҷойҳои нави кории иловагӣ, барқарорсозии инфрасохтори ирригатсионӣ ва расидан ба ҳадафи стратегӣ – таъмини амнияти озуқаворӣ нақши муҳим дорад.   

Дар асоси нақша, татбиқи лоиҳа аз соли ҷорӣ оғоз шуда, анҷоми он моҳи июни соли 2027 дар назар аст. 

 

Маҳмуд МИРЗОЁН, «Ҷумҳурият»