Тайи солҳои ахир мушкилоти экологӣ ва ҳифзи табиат қисми ҷудонашавандаи сиёсат, иқтисодиёт ва иҷтимоиёти давлату давлатдорӣ гаштааст. Зеро мушкилоти экологӣ, аз қабили тағйирёбии иқлим, норасоии оби ошомиданию маводи озуқаворӣ, хушксолӣ, обшавии бесобиқаи пиряхҳо, афзоиши шумораи офатҳои табиӣ, нобудшавии гуногунии биологӣ, ҷамъшавии партовҳо, таназзулёбии замин ва ғайра дар ҷаҳон нигаронии ҷиддиро ба бор оварда истодааст. 

Бо дарки муҳимияти масъала Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар арсаи байналмилалӣ сиёсати экологиро ҳамчун яке аз авлавиятҳои сиёсати давлати мо ба роҳ мондаанд. Вобаста ба ин, Сарвари давлат дар иҷлосияи бистуҳафтуми Конфронси ҷонибҳои Конвенсияи қолабии СММ оид ба тағйирёбии иқлим (КОП-27), ки чанд рӯз қабл дар Ҷумҳурии Арабии Миср баргузор гардид, чунин баён доштанд: “Хушксоливу обхезиҳои бесобиқаи соли равон дар ҷаҳон ва аз он ҷумла, дар минтақаи Осиёи Марказӣ бори дигар собит намуданд, ки тағйирёбии иқлим аз умдатарин мушкилоти ҷаҳон боқӣ мемонад. Имрӯз захираҳои об зери таъсири ҷиддии тағйирёбии иқлим қарор доранд. Намунаи возеҳи ин падидаро мо дар обшавии босуръати пиряхҳо дар сатҳи глобалӣ, аз ҷумла пиряхҳои Тоҷикистон, ки то 60 фоизи захираҳои оби Осиёи Марказиро ташкил медиҳанд, мушоҳида менамоем. Дар ин замина, мо дар доираи Эътилофи обу иқлим пешниҳод намудем, ки соли 2025 “Соли байналмилалии ҳифзи пиряхҳо” эълон карда шавад”.

Дар баробари ин, ташаббусҳои ҷаҳонии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар масоили об, ба монанди «Соли оби тоза» (соли 2003), Даҳсолаи амалиёти «Об барои ҳаёт» (солҳои 2005 – 2015), «Дипломатияи об ё риштаи ҳамкорӣ дар масоили об» (соли 2013) ва Даҳсолаи байналмилалии амал «Об барои рушди устувор, солҳои 2018- 2028» амалӣ шуданд ва шуда истодаанд. 

Пешвои миллат тавонистанд, ки миллату халқиятҳои гуногунро баҳри ҳалли ин мушкилот муттаҳид созанд, аз тарафи дигар, арзишҳои фарҳанги экологии халқи тоҷикро дар сатҳи байналмилалӣ тарғиб намоянд. Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон баҳри татбиқи сиёсати экологӣ дар сатҳи байналмилалӣ давоми солҳои соҳибистиқлолӣ стратегия, консепсия ва барномаҳои давлатию соҳавиро, аз қабили «Консепсияи ҳифзи муҳити зист дар Ҷумҳурии Тоҷикистон», «Барномаи давлатии экологии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои солҳои 2009 – 2019», «Барномаи давлатии комплексии рушди тарбия ва маърифати экологии аҳолии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар давраи то соли 2020», «Барномаи давлатӣ оид ба омӯзиш ва нигаҳдории пиряхҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон барои солҳои 2010 – 2030» қабул намуд. Гузашта аз ин, Ҷумҳурии Тоҷикистон чун кишвари мустақил ба 10 конвенсияи байналмилалии соҳаи муҳити зист шомил мебошад. Аз ин дидгоҳ, Тоҷикистон рисолати хешро дар ҳалли масъалаҳои глобалӣ амалӣ менамояд. Ин сиёсат, аз як тараф, баҳри ба эътидол овардани вазъияти экологӣ дар сатҳи миллӣ равона шуда бошад, аз ҷониби дигар, роҳи манфиатноки зина ба зина ворид гардидан ба равандҳои глобалиро нишон медиҳад, зеро ҳамбастагии масъалаҳои обу иқлим аз мавзуъҳои меҳварии ҷаҳон ба ҳисоб меравад. 

 

Арафамо САЛИМОВА, 

корманди Осорхонаи миллӣ